Şafi mezhebine göre karaborsacılık (ihtikar) ile ilgili hükümler nelerdir?

Haram satışlar kapsamına giren ihtikâr, insanların ihtiyaç duydukları te­mel gıda maddelerini stok yapıp, fiyatları yükselinceye kadar satmayıp depo­da bekletmektir. Peygamberimiz (asm) karaborsacılık yapanların günahkâr ve lânetli kimseler olduklarını şöyle bildirmiştir:

"Malı satışa arzeden rızka erer; karaborsacılık yapan da lanete uğrar." (Ibn Mâce, Ticârât, 6.)

"Günahkâr olandan başkası karaborsacılık yapmaz." (Müslim, Müsâkat, 26.)

Hz. Ömer'den (r.a) rivayet edildiğine göre o şöyle demiştir: Resûlullah'ın (asm) şöyle buyurduğunu işittim:

"Her kim müslümanların yiyecekleri üzerinde karaborsacılık yaparsa, Allah onu cüzzam hastalığına müptela kılar ve if­las ettirir." (İbn Mâce, Ticârât, 6.)

Karaborsacılık yapan kişi, insanların ihtiyaçlarını düşünmeyip sırf kendi kazanç ve menfaatinin peşinde koşan hırslı ve gözü dönmüş kimsedir. Böyle kimseler, içinde yaşadıkları topluma haksızlık eden zalimlerdir. Bu ahlak fedakârlık, başkasını nefsine tercih ve dürüstlükle bağdaşmadı­ğı gibi ahlaki değerlerin tümüne ters düşer. Böyle bir ahlak kendinden önce başkalarının refah ve mutluluğunu düşünme erdemini hedef edinen gerçek Müslümanlara asla yakışmaz. Halkın temel gıda ihtiyaçları karşılanamayıp sıkıntı baş gösterdiğinde ka­raborsacı, deposundaki malları normal değerinden halka satmaya, yetkili oto­rite tarafından zorlanır. Satmaya yanaşmazsa malı elinden alınıp satılır ve pa­rası kendisine verilir. Ancak şunu da belirtelim ki, gıda maddelerini çarşı ve pazarlarda dolu iken alıp saklamak, sonra ihtiyaç anında satıp halkın istifade­sine sunmak üzere depolamak, karaborsacılık değildir. Bu meşru ticarettir ve halk için de yararlıdır.(Zühaylî, el-Fıkhü'l-lslâmî, 5/3515; el-Fıkhü'l-Menhecî, 3/151-152.)