Kadın kocasından habersiz annesine para yardımı yapabilir mi?

Evli bir hanım ilaçları için ayrılmış parayı gerek kalmadığı için ilaçların temininde kullanmayıp, eşinden habersiz kendi annesinin zaruri bir ihtiyacı için harcıyor. Şimdi de yaptığının yanlış olduğunu düşünüp, hükmünü merak ediyor?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Allah Rasulü Efendimiz (s.a.s.) buyururlar ki:

"Kadın kocanın evinden bir şey tasadduk ederse (sadaka verirse) kendisi bir ecir, bir o kadar da kocası ve bir o kadar da hizmetçi alır ve hiçbiri diğerinin sevabından bir şey eksiltmez. Koca bu sevâbı o şeyi kazandığı için, kadın da hayırda harcadığı (infak) için haketmiştir."(Ebû Dâvûd, Buyû 84; Nesâî, Zekât 57)

Mekke'nin fethinin ardından yaptığı konuşmada da şöyle buyurmuştur:

"Hiç bir kadının, kocanın izni olmaksızın bir atiyye (bahşiş, hediye) vermesi câiz değildir." (Nesâi, Zekât 58)

Ibn Mâce'deki rivayetinde şöyle denir:

"Kocası ondan sorumlu olduğu sürece hiçbir kadının kocanın malından, ondan izinsiz vermesi câiz olmaz."(Nesâi, Zekât 58)

Bir defasında Kâ'b'ın karısı Allah Rasûlüne bir mücevher getirmiş ve "Ben bunu tasadduk ettim." demişti. Bunun üzerine Allah Rasullü: "Kadının, kocasından izinsiz onun malından vermesi câiz olmaz. Sen Ka'b'dan izin aldın mı?" diye sordu. O da, "Evet", dedi, ama Allah Rasulü adam gönderip Kâ'b'a yine de sordurdu: Onun da, "Evet", demesi üzerine Hayra'nın tasaddukunu kabul etti.(bk. age., zayıf isnadla)

Fıkıhçılar her konuda olduğu gibi, bu konudaki nasları da (hadisleri) toptan göz önünde bulundurmuşlar ve ona göre hüküm çıkarmışlardır. Buna göre:

1. Benim malımdan kimseye bir kuruş vermeyeceksin, diyen (cimri) kocanın malından karısı hiçbir şey tasadduk edemez. Nitekim kadın da kocasına böyle söylemiş olsa, o da onun malından bir şey veremez. Verirlerse haram işlemiş ve günah almış olurlar.

2. Koca herhangi bir şey söylememiş olsa, karısı onun malından âdeten hediye ve sadaka verilmeyecek kadar çok ve değerli bir şeyi, izin âlmadan yine veremez.

3. Koca, karısına: "Benim malımdan, istediğin zaman, istediğin kimseye, istediğin kadar verebilirsin." gibi genel bir izin vermişse, kadın da bu konuda serbest olmuş olur. Artık her defasında izin almasına gerek kalmaz.

4. Koca, karısına bu konuda bir şey söylememişse, kadın da, kocanın cimri olmadığını biliyorsa, örfen ve âdeten verilmesi normal sayılan ufak tefek para ve eşyayı onun malından verebilir. Işte bu durumda sevap her ikisine de gider.

5. Kocası hiçbir şey söylememiş olsa, ancak verdiği duyduğu zaman kızacağını bildiği şeyleri, ona sormadan veremez. Imam Nevevi meseleyi böyle açıkladığı gibi(Nevevi'nin görüşleri için bk. Suyûtî, Zehru'r-rubâ-ale'1-müctebâ (Sünenü'n-Nesâî) V/50), Hanefi fıkıhçılarının görüşü de böyledir.[Hidâye (Fethu'l-Kadîr ile) IX/292; Akkirmânî, Serhu'l-erbâin 185.]

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet