İslam bir dairedir, döndüğü müddetçe siz de kitapla beraber o dairenin içinde dönünüz, hadisinin tamamı nasıldır?

- Peygamberimiz buyurdular ki:

"Dikkat edin, İSLAM bir dairedir. Döndüğü müddetçe siz de kitapla beraber o dairenin içinde dönünüz. Dikkat edin, kitap ile sultanlık (din ve devlet işleri) birbirinden ayrılacak. Dikkat edin, onlar sizin başınıza emir (idareci) olacak. Sizin aleyhinize olan, kendilerinin lehine olan şekilde hükmedecekler. Eğer onları dinlemezseniz sizi öldürecekler, itaat ederseniz sizi sapıtacaklar. Onlara karşı Hz.İsa (a.s)’ın arkadaşlarının davrandığı gibi davranın. Onlar ki testerelerle biçildiler, çarmıha gerildiler, ama yine de davalarından vazgeçmediler. Allah’a itaat ederek ölüm, Allah’a isyan ederek yaşamaktan daha hayırlıdır."

- Bu rivayetinin tam metni, sıhhati ve tahrici nasıldır?

Değerli kardeşimiz,

Hadisin tamamı şöyledir:

- Rivayete göre, Muaz b. Cebel  şöyle anlatıyor: Resulullah buyurdu ki:

“Hediye, hediye olduğu sürece alabilirsiniz. Din üzerine bir rüşvet (sizi dinden taviz vermeye yönelik) olduğu zaman ise almayın. Onu (kolay kolay) terk etmezsiniz. Fakirlik ve muhtaçlık (bazı kaynaklarda: korkularınız) bu rüşveti almamanıza engel olur. (...)"

"Dikkat edin / şunu iyi bilin ki, İslam’ın mihveri / yörüngesi (dönüp dolaştığı alan) bir dairedir. Öyleyse siz de Kitabın / Kur’an’ın döndüğü dairede (eksende) dönüp dolaşın."

"Şuna da dikkat edin ki, ileride kitap (Kur’an) ile sultan (devlet) birbirinden ayrılacaklar. Bu durumda siz kitaptan ayrılmayın."

"Şunu da iyi bilin ki, ileride başınıza öyle reisler gelir ki, kendileri için verdikleri hükmü (menfaatlerine olan şeyleri elde etmek için aldıkları kararları) sizin için vermezler. (Yani: Hukukun üstünlüğüne riayet etmezler, üstünlerin hukukunu oluşturmaya gayret ederler). Öyle ki, eğer onlara isyan ederseniz, sizi öldürürler, itaat ettiğiniz takdirde de sizi hak yoldan saptırırlar."

"Peki ne yapalım ey Allah’ın Resulü!” diye sorduklarında ise, Peygamberimiz şöyle buyurdu:

"Meryem oğlu İsa’nın arkadaşları gibi yapın! Onlar (dinleri uğrunda) testerelerle biçildiler, ağaçlarda asıldılar... (Evet,) Allah’a itaat yolunda ölmek, Allah’a isyan etmekle geçen bir hayattan daha hayırlıdır.” (Taberanî, es-Sağir, 2/42)

- Heysemi’nin değerlendirmesine göre, bu rivayetin senedinde inkıta vardır. Ayrıca senette yer alan bir ravi bazı alimler tarafından “SİKA”, diğer bazıları tarafından ise “ZAYIF” görülmüştür. Diğer ravilerin hepsi sıkadır. (bk. Mecmau’z-Zevaid, 5/238, h. no:9208)

- Hatb el-Bağdadi, kendi rivayetinde “İslam” kelimesini kullanırken, İbn Hacer, rivayetinde “İslam” yerine “İman” kelimesini kullanmıştır. (bk. Hatib, el-Bağdadî, Telhisu’l-Müteşabih, 1/365; İbn Hacer, el-Metalibu’l-âliye, 17/574, h. no:. 4344)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet