İftar duası ne zaman okunur?

Soran : Anonim

Tarih: 17.05.2020 - 05:54 | Güncelleme: 05.02.2021 - 15:13

- İftarda ezan okunurken mi yoksa bitince mi dua etsek makbul olur?
- Sünnete uygun olanı nasıldır?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Oruçlunun Duası

Oruç açılırken dua edilmesi sünnettir.

Hz. Peygamber Efendimiz (asm), oruçlunun iftar anında yapacağı duanın geri çevrilmeyeceği müjdesini verir. (İbn Mace, Sıyam, 48)

Camiü's-Sağir şerhinde el-Azizi'nin dediğine göre bazı rivayetlerde, “iftarını açıncaya kadar...” ifadesi geçerken, bazı rivayetlerde “iftarını açtığı zaman...” ifadesi mevcuttur.

İlk ifadeye göre oruçlunun gündüzün hangi vaktinde olursa olsun iftar açıncaya kadar yaptığı dualar makbuldür. Nitekim İmam Nevevi “iftarını açıncaya kadar...” anlamındaki rivayetten, oruçlu iken yapılan duanın müstehab olduğunu söyler. (Nevevi, Mecmu, 6/375)

“İftarını açtığı zaman...” ifadesine göre ise, oruçlu iftarını bilfiil açtığı zaman veya iftar açma vakti girdiği zaman yapacağı dua makbuldür.

Sindi ise ikinci ifadenin daha doğru olduğunu savunarak, “Şüphesiz her oruçlu için iftarını açtığında reddedilmeyen bir dua vardır.” (İbn Mace, Sıyam 48) anlamındaki hadisi buna gerekçe olarak göstermiştir. (bk. Sindi, haşiye ala süneni İbn Mace, ilgili hadisin şerhi).

Münavi ise daha açık bir ifade ile orucunu açmadan önce yapılan duanın kabul olacağını ifade eder. Zira, orucun son demlerinde iken insanın aczini ve zaafını daha çok hissedeceği açıktır.

İki farklı rivayeti de esas alırsak, her durumda oruçlunun duası makbuldür, ancak iftardan önce yaptığı duanın daha makbul olacağı şeklinde bir açıklama her iki rivayeti de telif edebilir.

Buna göre, ister ezandan hemen önce, isterse ezandan sonra olsun, oruçlunun iftar açmadan önce dua etmesi makbuldür.

Ancak, ezanı dinlemenin ve ezandan sonra ezan duasını okumanın da sünnet olduğunu dikkate aldığımızda, oruçlunun; önce ezanı dinlemesinin, daha sonra ezan duasını okumasının, bundan sonra da iftar duasını okuyarak orucunu açmasının daha uygun olacağı söylenebilir.

İftar Duası

İftar duası, oruç tutan kişinin ibadet bilincini güçlendiren ve Allah katında özel bir konuma sahip bu ibadeti yerine getirmenin şükrünü içeren bir anlam taşıdığı gibi iftar sofrasında bulunanlar bakımından dinî eğitimin de bir parçasını oluşturur.

Bu esnada herkesin dilediği şekilde dua etmesi ve şükrünü dile getirmesi mümkün olup Hz. Peygamber (asm)’den iftarla ilgili şu dua örnekleri nakledilmiştir:

اللهمّ لك صمت وعلى رزقك أفطرت

Allah'ım! Senin rızan için oruç tuttum, senin verdiğin rızıkla orucumu açtım." (Ebu Davud, Savm, 22)

اللهمّ لك صمنا وعلى رزقك أفطرنا فتقبّل منّا إنّك أنت السميع العليم

Allah'ım! Senin rızan için oruç tuttuk, senin verdiğin rızıkla orucumuzu açtık, bizden kabul buyur; çünkü sen her şeyi işiten ve bilensin. (Darekutni, II, 185; bk. Şevkani, IV, 247)

Hadis kaynaklarında yer aldığı bilinmemekle beraber fıkıh literatüründe, “Allah'ım! Senin rızan için oruç tuttum, sana iman ettim, sana güvendim ve senin verdiğin rızıkla orucumu açıyorum; günahlarımı bağışla.” şeklinde dua edilmesi de müstehap görülmüştür. (bk. el-Fetava’l-Hindiyye, 1/200)