İbni Teymiye, Razi'nin Miraç meselesine yaklaşımını neden eleştirmiştir?

- Razi için böyle söylemiş midir gerçekten:
- Razi, Miraç hadisesini tefsir ederken adım adım İbni Sina'yı takip etmiştir. Konu ile ilgili hadisi şerh ederken şeytan ruhlu kıssacı vaizlerin ve zındıkların uydurma sözlerini esas almış, Sabii müneccimlerinden istifade etmiştir. Ona göre miraç, Hz. Peygamberin fikren feleklere yükselmesinden ibarettir. Adem ayın, İdris güneşin, dört nehir dört unsurun remzidir. (Nakzul Mantık sf. 53)
- Bu eleştiriyi İbn Teymiye Razi’ye karşı yapmış mıdır?
- Ve Razi'nin miraç hakkındaki görüşü gerçekten böyle midir?

Değerli kardeşimiz,

Razi, mi'racla ilgili değişik düşüncelere yer verdikten sonra, kendi düşüncesini ortaya koymaktadır. Onun düşünesi Ehl-i sünnet alimlerinin büyük çoğunluğunun düşüncesidir. O da şudur:

1) Hz. Peygamber (asm) miraca -rüyada değil- yakaza, yani uyanık halindeyken ve gerçek anlamda gitmiştir.

2) Hz. Peygamber (asm) miraca -yalnız ruh ile değil- ruh ve cesediyle çıkmıştır.

3) Her şeye gücü yeten Allah, elçisini isra ve miraç olaylarıyla çeşitli ayetlerinin göstermeye de kadirdir.

- İbn Teymiye, filozoflara çatıyor, ancak şu sözleri kimin için söylediğini isim vermeden söylüyor. Biz de bu isme ulaşamadık:

“Ona göre miraç, Hz. Peygamberin fikren feleklere yükselmesinden ibarettir. Âdem ayın, İdris güneşin, dört nehir dört unsurun remzidir.” (er-Reddu ala’l-mantık, 1/545) şeklindeki ifadenin kime ait olduğunu belirtmemiştir.

Fakat bu sözlerinden sonra “(ona göre) Miraç Hz. Peygamber (asm)'in kalbiyle varlığı müşahede etmesinden ibarettir” ifadesine yer vermiş ve ardından da “İbn Arabi ve daha başkalarının dediği gibi...” demiştir.

Bu ifadeden “güneş ay...” konusu mu yoksa yalnız “kalbiyle varlığı müşahede...” konusunu mu kastetmiş olduğu açık değildir.

Bununla beraber, Fahreddin Razi’nin ismini açıkça hiç zikretmemiş ve bu eserinde biz rastlayamadık.

Özetle, soruda geçen ifadeler Fahrettin Razi’ye ait değildir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet