Hanımın rızası olmadan hangi durumlarda erkek çalışabilir?

- Erkeklerin çalışma ortamı nasıl olmalı?
- Erkekler hangisi durumlarda çalışması normal karşılanabilir?
 - Zaruri durumlar nelerdir?

Değerli kardeşimiz,

Erkeğin bir işte çalışması için eşinden izin alması gerekmez. Ailesine karşı diğer vazifelerini ihmal etmeden, dinimize göre meşru / helal olan her işte çalışabilir.

İslam dini insanoğluna dünya ve ahiret mutluluğunu kazandıracak prensiplerle doludur. İslam’da çalışma ve helal kazanç tıpkı ilim gibi farz telakki edilmiş, kişinin kimseye muhtaç olmadan hayatını sürdürebilmesi, çoluk çocuğunun nafakasını temin etmek maksadıyla meşru yoldan çalışıp kazanması ibadet kabul edilmiştir.

İslam, kazanç elde etme konusunda önemli bir ilke olan meşruiyet prensibini esas alarak; hırsızlık, gasp, faiz, kumar, rüşvet ve şans oyunları; kamu mallarını zimmete geçirmek, her türlü yolsuzluk, hileli alışveriş, müşteriye birinci kalite diye ikinci kalite mal vermek, eksik tartıp ölçmek, malı fâhiş fiyatla satmak, işçi ve memurun görevini ihmal ve terk etmesi, işverenin çalışanlara hak ettiği ücretlerini, devlete vergisini, fakire zekâtını vermemesi ve kalitesiz mal üretip pahalıya satarak servet elde etmesi gibi her türlü gayrı meşru kazancı yasaklamıştır.

İslami prensiplerle bağdaşan tüm ekonomik faaliyetlere katılma hakkı insanlara tanınmıştır. Ancak ticari faaliyetlerin dürüst, yararlı ve güven içerisinde yürütülmesini sağlamak amacıyla bu faaliyetlere ilişkin bazı kurallar da getirilmiştir.

Bunlar iş adamı ve ticaret erbabı tarafından benimsenip tatbik edildiği takdirde piyasada görülen birçok bozukluk ve aksaklıklar kendiliğinden ortadan kalkacaktır. Çünkü İslam’da ticaret ahlâkî değerlerle iç içedir. Bu değerler bir kenara itilirse piyasada şahit olunan rüşvet, yolsuzluk, haksız kazanç, borcunu ödememe vb. kötülük ve çirkinlikleri sadece yasal tedbirlerle ve cezalarla önlemek mümkün olmaz.

Diğer taraftan, Dinimiz, haram kılınan işleri yapmayı yasakladığı gibi, harama götüren vesileleri de haram kılmıştır. İslam, haram kıldığı şeylere götürebilecek vesile ve sebepleri de yasaklamak suretiyle, haramlardan uzak kalınması adına uygun ortamı hazırlamıştır.

Diğer bir ifadeyle İslam, yasaklanmış fiillerden uzak durmayı emrettiği gibi, bunun yanında daha baştan harama götürebilecek yolları da yasaklamıştır.

Sözgelimi zinayı haram kılan ayet, “Zinaya yaklaşmayın.”(1) şeklinde gelerek, sadece zina fiilini işlemeyi değil, kişiyi zinaya sürükleyebilecek, halvet, ihtilat, açık saçıklık gibi bir kısım sebepleri de yasaklamıştır.

Aynı şekilde Allah Resulü, içki içmenin yasak olmasının yanında, onu sıkmak, sıktırmak, servis yapmak, taşımak, satmak, satın almak, parasını yemek gibi davranışların da Allah’ın gazabını celbedeceğini ifade etmiştir.(2)

Fıkıh Usulü alimleri, dinî hükümleri maksatlar ve vesileler şeklinde ikili bir taksime tabi tuttuktan sonra, vesilelerin hükmünü ifade etme sadedinde şöyle demişlerdir:

“Vesileler hangi maksada hizmet ediyorsa, onun hükmünü alır.”(3)

Buna göre, namaz kılmak, cenaze teşyi etmek veya sılayırahim yapmak gibi bir ibadet için yolculuk yapan kimsenin, bu yolculuğu da ibadet sayılacağı gibi; içki içme veya hırsızlık yapma gibi haram bir fiili işlemek için yola çıkan kimsenin yolculuğu da haram olacaktır. Çünkü bu kişinin attığı her adım onu harama götürmektedir.

Bir Müslüman, çalışacağı işi ve ortamı bu ölçülere göre belirlemelidir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Erkeğin sosyal ortamda kadınlarla diyalogunda ölçü nedir ...

Kaynaklar:

1) İsrâ 17/32.
2) bk. Hâkim, el-Müstedrek, 4: 145; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 8: 287.
3) İzzüddin Abdülaziz b. Abdisselam b. Ebi’l-Kasım b. Hasan, Kavâidü’l-ahkâm fî mesâlihi’lenâm, thk. Mahmud b. et-Telâmîd eş-Şenkîtî, (Beyrut: Dâru’l-ma’rife), 46; Necmüddin Ebu’rRabi’ Süleyman b. Abdilkavî b. Kerim et-Tûfî, Şerhu muhtasari’r-ravda, thk. Abdullah b. Abdilmuhsin, Müessesetü’r-risâle, (Beyrut, 1987), 3: 89.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet