Forex sistemi ile kazanılan para helal mi? Forex ile ilgili bir soruya vermiş olduğunuz cevabı okudum. Faiz ihtimalinden bahsetmişsiniz? Bunu biraz açabilir misiniz?
Değerli kardeşimiz,
Eğer bu sistem İnglizce FOReign EXchange'ten kısaltılmış olan Forex ise bu, ülkelerin milli para birimlerinin değişim piyasasıdır. Yani bir çeşit döviz ile başka dövizlerin alındığı veya satıldığı piyasadır. Döviz pariteleri fiyatları burada belirlenir. Piyasanın ana katılımcıları bankalar ve broker şirketleridir. Broker şirketleri müşterilerinin alım/satım isteklerini yerine getirirler.
Dünyanın en büyük bankaları birbirleriyle özel iletişim ağıyla bağlantılıdırlar. Tüm işlemler bu bankacılık ağı yardımıyla gerçekleşir. Bu bilgi ağlarından herhangi bir bankanın verdikleri dolar veya euro fiyatını hemen öğrenilebilir. Dünyadaki döviz fiyatları serbest piyasa (dalgalı piyasa) kurallarınca talep ile belirlenir, devletler buna serbest piyasa kuralları çerçevesinde nadiren karışırlar. İki bankanın verdikleri parite fiyatları arasında farkın olması halinde teorik olarak ucuz olanı alıp pahalıya satılabilir. Bu durumda piyasadaki ucuzdan alış ve pahalıya satış kısa zaman içinde iki tarafta da fiyatları eşitler. Bu yüzden dünya üzerinde parite fiyatlarında aynı zaman içinde pek değişiklik olmaz. Fakat parite fiyatları zaman içinde çok değişebilir. Bu değişim kaotik değil; her zaman belli kurallar çerçevesinde olur. Bu kuralları bilen kişi bu değişimlerin ne yönde ve ne zaman olacağını tahmin edebilir.
Bu çeşit para piyasalarında kişi, dolar ve euro gibi başka ülkelere ait paraları satın almakla her ne kadar o ülkelerin ekonomisine katkıda bulunmuş olsa da, bu işlem esnasında faizli işlemde bulunmuş olmaz.
Forex piyasasının mahzurları şöyledir:
- Yatırılan paranın dört yüz katı alım-satım gerçekleştirilebilmesi konusu ise; sarf akdinde (altın, gümüş, döviz, TL vb. para cinsinden olan şeylerin birbirleriyle değiştirilmesinde/satılmasında bedellerin peşin olması gerektiğinden hareketle, bedellerden birinin veresiye olması halinde yapılan işlemi faize dönüştüreceğinden, sadece yatırılan para kadar alım-satım gerçekleştirilmelidir. Yani kişi bin dolarlık bir hesabı varsa bundan daha fazlası ile işlem yapamaz. Aksi takdirde bu işlemde faiz endişesi söz konusu olacaktır. Faizin her çeşidi ise dinimizde haramdır.
- Frox piyasasında işlem yapmanın caiz olmamasının nedeni sadece kaldıraç sisteminin mevcut olması da değildir. Zira bu tür piyasalar uluslararası yabancı para birimlerinin, altın, platin ve petrol gibi çeşitli değerli madenlerin birbirleriyle anlık değişildiği ve anlık dalgalanmalardan para kazanılan bir piyasadır. Para değişimlerinde de Hz. Peygamber, "veresiye ile veresiyenin mübadelesini yasaklamıştır" (Suyuti, el-Camiu's-Sağir, 6/330. Hadis No:9470). Bu itibarla, mali mübadelelerde bedellerden en az birinin peşin olması, diğer bedelin de ödeme gününün tesbit edilmesi gerekir. Bedellerden her ikisinin de veresiye olması caiz olmaz. Bu hususta ulema icma etmiştir (görüş birliğine varmıştır). Buna göre forex piyasasında kaldıraç olsun veya olmasın döviz alım-satımı caiz değildir. Çünkü forex piyasasında alış veriş yapıldığı anda teslim ve tesellüm gerçekleşmemektedir. Halbuki dinimize göre altın, döviz ve hisse senedi türünden değerlerin gelecekte teslim alınması ve bedellerinin de gelecekte teslim edilmesi şeklinde bir akit caiz değildir. Bu tür bir akit üzerinden yapılacak olan diğer işlemler de caiz değildir.(Diyanet İşleri Başkanlığı)
Özetle:
- Bilgisayar ortamında alış-veriş işlemi yapmak caizdir.
- Bu işlem şayet bir döviz alım-satımı ise, döviz alım satımının peşin olması durumunda caizdir.
- Şirketten faizsiz borç alınabilir. Ve bununla yine döviz alım satımı yapılabilir, vekalet yoluyla yaptırılabilir. Ancak, eğer bu alınan borç, ta baştan itibaren taraflardan birine veya her ikisine bir menfaat sağlamayı da amaçlıyorsa, bu muamele faiz olacağından haramdır. Çünkü bir hadiste “Herhangi bir menfaat sağlayan borç akdi bir çeşit faizdir” (Suyutî, el-Camiu`s-Sağlır, 2/94) denilmektedir.
Konuyla iligli Diyanet İşleri Başkanlığının verdiği cevap şöyledir:
Kuşkusuz, para cinsinden olan şeylerin birbirleriyle değiştirilmesinde (sarf akdinde, alınıp satılmasında) bedellerin peşin olması gerekir. Bedellerden birinin veresiye olması, yapılan işlemi faize dönüştürür. Buna göre dolar ve euro gibi yabancı paraların vade farkı uygulanmasa bile veresiye olarak satılması caiz değildir. Paranın ödünç alınıp verilmesinde ise faiz cereyan etmez.
Hz. Peygamber, "veresiye ile veresiyenin mübadelesini yasaklamıştır" (Suyûtî, el-Câmiu's-Sağir, 6/330. Hadis No:9470. Hâkim'in Müstedrek'ine, Beyhâki'nin Sünen'ine atfen). Bu itibarla, mali mübadelelerde bedellerden en az birinin peşin olması, diğer bedelin de ödeme gününün tesbit edilmesi gerekir. Bedellerden her ikisinin de veresiye olması caiz olmaz. Bu hususta ulema icmâ etmiştir (görüş birliğine varmıştır).
Yukarıda izah ettiğiniz işlemler alın terine dayanmadığı, garar /aldatma içerdiği, tamamı elde olmayan bir parayla alışveriş yapıldığı ve spekülasyonlara açık olduğu için caiz değildir.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- Altın veya döviz çıkınca satmak inince almak caiz mi?
- Forex'de kredisiz ve kaldıraçsız sistem caiz midir?
- GCMFOREX (forex) piyasasında altın ve dolar alım satımı caiz midir?
- Döviz alıp satmak gibi para da alınıp satılamaz mı?
- Ayasofya Camii özel parayı, para ile satın almak caiz mi?
- Kapıda teslim almak üzere internet üzerinden altın ve gümüş satın almak caiz midir?
- Malı ödünç vermek, veresiye (nesîe) faizi mi olur?
- Altın hesabına veya altın fonuna para yatırmak caiz mi?
- Vade farkı faiz mi; vade farkı ile taksitli alım satım / alışveriş yapmak caiz midir?
- Altın, dolar / döviz alım satımı caiz midir?
Yorumlar
cok guzel sıte...
Bu konuda Internette yazılmış hemen herşeyi okudum. Caiz değil diyen kadar caiz diyen de var. Genelde ilahiyatçılar caiz değil diyor. Bazıları şarta bağlamış gecelik faiz almazsanız caiz olabilir deniyor. Bazıları külliyen red ediyor. Benim görüşüm şu;
Alın terinizle kazandığınız 100 TL'nız var. Ticaret yapmak istiyorsunuz ama 100 TL ile yapamıyorsunuz. Forex aracı şirketi size "100 TL'nı bana ver, ben sana 9.900 TL vereyim, ama her ne ticareti yapacaksan zarar edersen, en çok alın terinle kazandığın 100 TL'nı kaybetmene izin veririm. Benim sana verdiğim 9900 TL'yı kaybetmene izin vermem." diyor. Aslında kendini korurken seni de korumuş oluyor. Bankadan kredi çekip bu ticareti yapmaya kalksan ve kaybetsen banka varını yoğunu alır, çulsuz kalırsın. Üstelik bankaya geri ödeme yaparken üzerinde şüphe olmayan bir faiz ödersin. Foreks şirketi ile arandaki bir ticari anlaşma mıdır? Evet ticari anlaşma. Borç almak caiz mi? Geri öderken bir faiz ödemesi yoksa, evet caiz.
Şimdi 9900 TL Foreks şirketi verdi + 100 TL'da kendi alın terinle kazandığın para var cebinde. Yani 10.000 TL var. Bununla Forex üzerinden para kazanmak amacıyla altın alıyorsun mesela. Alabilir misin? Evet alırsın. Caiz mi? Evet caiz. Altın almak haram diye birşey yok. Ister sanal ortamda al, ister kuyumcudan al. İster borç parayla al, ister alın terinle kazandığın parayla al.
Bir süre sonra altın yükseldi. 10.000 TL oldu 12.000 TL. Altını satmaya karar verdin ve sattın. Cebinde 12.000 TL var şu anda. Ama Foreks şirketine borcun da var. Foreks şirketine Alış ve Satış fiyatı arasındaki kadar fazla ödedin, örneğin 9950 TL ödedin. Foreks şirketi buradan 50 TL kazandı. Niye 50 TL fazla ödedin? Çünkü borç olarak aldığın emtianın değeri ödeme tarihinde yükseldi. Bu bir faiz değil. Neden? Çünkü emtianın o günkü değerini ödüyorsun. 9900 TL olarak geri ödesen, o zaman Foreks şirketinin hakkı sana geçmiş olur.
Neticede senin cebinde 12.000 - 9950 TL = 2050 TL kaldı. 100 TL alın terinle kazanmıştın, şimdi o 100 TL 2250 TL oldu.
Peygamberimiz efendimiz (S.A.V.) ticarete konu olan 2 unsurdan birinin peşin olması gerektiğini söylemiş. Yani malı peşin alıyorsun, ödemesini fiyat farkı olmaması şartıyla 1 ay sonra yapabiliyorsun. Yada peşin ödüyorsun malı aynı miktarda olmak şartıyla 1 ay sonra teslim alabiliyorsun. Yukarıda yapılan işlemde Foreks şirketiyle aranızdaki işlem tamamen bir alacak-borç ilişkisi. Burada 9900 TL borç alıyorsun, geri ödemeyi yaptığın andaki malın alış değeri değeri 9950 TL ise 9950 TL ödüyorsun. Yani Foreks şirketi de aslında ticaret yapıyor.
Karşılıklı mutabakat sonucunda borç aldığın 9900 TL ile başka bir piyasada ticaret yapıyorsun ve kazanıyorsun. O yaptığın ticarette de vade yada veresiye işlem yok. Herşey peşin. Anında malı alıyorsun, anında parasını ödüyorsun. Anında elindekini satıyorsun, anında parasını alıyorsun. Bir vade, veresiye işlem söz konusu değil. Bunda da dinimizce bir sakınca yok. O zaman bu da caiz.
Benim gördüğüm Foreks'te tek caiz olmayan bugün açtığınız işlemi 24 saat içinde işlemi kapatmazsanız gecelik faiz işliyor. Bu bildiğiniz faiz. Burası tartışılabilir. İşlemleri 24 saatte kapatırsanız, bundan kaçınabilirsiniz. Yada gecelik faiz işletmeyen Foreks şirketleri de var.
Yapılan işlem Internet üzerinden ve anında yapıldığı için bir oyunmuş gibi, piyasalar hakkında bilginiz yoksa tesadüfen bir işlem yapıp, şansınız varsa kazanabileceğiniz bir sistem olduğu için sanki kumar oynanıyormuş gibi ön yargılı bakılıyor olabilir. Nasıl ki otobüs kullanmayı bilmeden otobüs şoförü olmak kazaya sebebiyet verecekse, piyasa bilgisi olmadan Foreks işlemi yapmak ta kişiye ve topluma zarar verebilir. Şans oyunu gibi görüp, kazandıklarını anında kaybedebilirsin. Bu kumar gibi bir bağımlılık yaratabilir, dünya malı kazanmak için hırslı hale getirebilir. O anlamda sakıncalıdır. Aslında birebir emtia ticareti yapan ve mal mülk hırsıyla kendisine, ailesine zarar veren insanlar da vardır. Bu anlamda piyasa bilginize ve kendinize güveniyorsanız, kazanabilirsiniz. Her ticarette olduğu gibi burada da kaybedebilirsiniz...
Bu bir fetva değildir. Maalesef fetva verebilecek dini bilgim yok. Keşke olsaydı. Kendi kişisel görüşümdür. Dini bilgisi olan arkadaşlarımın itiraz noktaları varsa, yazarsalar sevinirim, hepimiz bilgilenmiş oluruz.
Selamlar...