Allah ile âlem arasındaki münasebet nasıldır?

Değerli kardeşimiz,

Hamdi Yazır, Allah ile âlem arasındaki münasebeti şöyle değerlendirir:

“Allah-âlem alakası, halıkıyet-mahlukiyet alakasıdır, yoksa tevlid ü tenasül alakası değildir.” (Yazır, I, 479) Yani Allah yaratandır, âlem de O’nun mahlûkudur. Yoksa âlem Allah’tan bir parça değildir. Bunu ressam ve resim misaliyle anlayabiliriz. Resim ressamın sanatkârlığını yansıtır. Resmin vücudu ressamın varlığını gösterir, ama ondan bir parça da değildir. Benzeri bir münasebet, Allah-âlem arasında da geçerlidir.

Âlem, Allah'a ayna olması için yaratılmıştır. Mevlana bunu şöyle anlatır:

“Varlık aynası nedir? Yokluktur. Varlık, ancak yoklukta görülür. Nitekim zenginler, fakirlere ik­ramda bulunurlar.” (Mevlana Celâleddîn Rûmî, Mesnevî,  V, 1482.)

Doktor, şifaya muhtaç olanlarda hünerini gösterir. Terzi, biçimsiz kumaşlara şekil verir. Marangoz, kaba keresteleri mobilya haline getirir... Bütün bunlardaki yokluk ve noksaniyet, Allah’ın sanatına ayna olmala­rını sağlamıştır. (Rûmî,  V, 1482.)

Onun gibi, bin bir isimle müsemma olan Allah’ın aynası, yokluk âlemidir. O, âlemi var edip, üzerinde nakışlarını göstermektedir. Ve O’nun âlemi var etmesi “Ol” emriyledir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet