Üvey dayı mahrem midir?

Değerli kardeşimiz,

Üvey dayı mahrem değildir. Üvey dayı ile evlenmek caiz olduğu için, yanında mahremiyete dikkat etmek gerekir. Üvey dayı yabancı erkekler gibidir.

Mutlak evlenme engeli ve ebedi haramlık; kan hısımlığı, sıhri hısımlık ve süt hısımlığı ile olur.

a) Kan hısımlığı: Bir erkeğe nesep veya hısımlık sebebiyle dört grup kadın haram olur. Bunlar; usûl: Annesi ve nineleri gibi. Fürû; kızı ve ilânihaye torunları gibi. Kardeşleri ve kardeşin îlâhiyhâye çocukları gibi. Dede ve ninelerin ilk fürûu; hala, teyze, büyük hala ve büyük teyze gibi...

b) Sihri hısımlık: Sıhriyet, evlilik yoluyla meydana gelen bir hısımlıktır, Sonrada boşanma veya ölümle evlilik sona erse bile sıhri hısımlık ortadan kalkmadığı için, bu mutlak bir evlenme engeli teşkil eder. Sıhri hısımlar dört grupta toplanabilir:

      1) Üvey kızlar: Bir erkek dul bir kadınla evlenir ve cinsel ilişkide bulunursa, bu kadının önceki kocasından olan kızları veya torunları, bu üvey babaya ebedi olarak haram olur.

      2) Kayın valideler: Mücerred nikâh akdi sonucunda, damatla kayın valide ve hanımı tarafından nineleri arasında ebedi evlenme engeli doğar,

       3) Baba ve dedenin karıları: Bir kimse üvey anne veya nineleriyle ebedi evlenemez, ayette şöyle buyurulur:

"Babalarınızla evlenmiş olan kadınlarla evlenmeyin. Ancak câhiliyet devrinde geçen geçmiştir." (Nisâ, 4/22).

      4) Gelinlerle evlenme yasağı vardır. Âyette şöyle buyurulur:

"Kendi sulbünüzden gelmiş oğullarınızın karısı... size haram kılındı." (Nisâ, 4/23).

Ancak İslâm'da evlatlık muâmelesi yasaklanmış, evlatlığın boşayacağı kadınla, evlat edinen erkeğin evlenebileceği esası benimsenmiştir. İlk uygulama, Hz. Peygamber (asm)'in evlatlığı Zeyd'in boşadığı Zeynep binti Cahş'la olan evlenmesidir. (bk. Ahzâb, 33/37).

c) Süt hısımlığı: İslâm hukuku kan ve sıhriyet yoluyla hısımlıktan başka, yabancı bir kadından süt emme yoluyla bir hısımlık çeşidi daha kabul etmiştir. Sütle kurulan bu bağ, çocukla süt ana ve diğer bazı hısımlar arasında evlenme engeli doğurur (bk. el-Bakara, 2/233; en-Nisâ, 4/23; Buhârî, Şehâdât, 7, Nikâh, 21; Müslim, Radâ,1). (Hamdi DÖNDÜREN)

Musahere; kan bağından değil, akidten doğan bir hısımlık şeklidir. Karı kocadan birinin kan hısımları diğerinin aynı derecede sıhrî hısmı olur. Mesela, bir kimse ile kocasının ana babası, erkek ve kızkardeşleri arasındaki hısımlık sıhrî hısımlıktır. Buna karşılık karı koca arasında hısımlık ilişkisi yoktur. Aynı şekilde karı kocanın hısımları arasında da bir ilişki yoktur. Mesela kocanın babası ile karısının babası arasında hısımlık ilişkisi yoktur. (Şamil İslam Ans.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet