Korkularımız imtihan vesilesi olur mu?

- Başımıza gelmesine korktuğumuz olaylar imtihan sebebi olur mu ?

Değerli kardeşimiz,

Evet, korku ile de imtihan olabiliriz. Nitekim bir ayette şöyle haber verilir:

"Biz mutlaka sizi biraz korku ile biraz açlık ile yahut mala, cana veya ürünlere gelecek noksanlıkla deneriz. Sen sabredenleri müjdele!" (Bakara, 2/155)

Korku, lügatte tehlike ânında duyulan endişe, kaygı, tasa, ürküntü ve dehşet alma hâli olarak açıklanmıştır.

Korkunun insan fıtratına yerleştirilmiş bir duygudan ibaret olduğunu beyan eden Üstad Bedîüzzaman Hazretleri, korkuyu yöneldiği makam itibariyle iki gurupta inceler:

Korku ya halka ya da Halık’a dönük olarak yaşanır. Yani insan ya Allah’ın yarattıklarından korkar ya da Allah’tan. Üçüncü bir ihtimal yoktur.

Kur'an, insanları Allah korkusuna çağırır. Rabbinden “korkan” kimseye “iki cennet” vaad eden(1) Cenâb-ı Hak, başka bir âyette, “Benden korkun!”(2) buyurur. Bir başka ayette ise, “Allah kendisinden korkmanızı emrediyor.”(3) buyurulur.

Peygamber Efendimiz (asm) de bizi Allah korkusuna çağırıyor:

“Bir müminin kalbinde korku ile ümit birlikte bulunursa, muhakkak Aziz ve Celil olan Allah ona umduğunu verir, korktuğundan da emin kılar.”(4)

Allah Resulü (asm), bir hadis-i kudsîde de Allah’ın şu sözünü naklediyor:

“İzzetime ve celâlime yemin ederim ki, bir kuluma iki emniyeti ve iki korkuyu birden vermem: Kulum dünyada azabımdan emin olursa, kullarımı topladığım kıyamet gününde ona korku veririm. Kulum dünyada benden korkarsa, kullarımı topladığım gün onu azabımdan emin kılarım.”(5)

Allah’tan korkmanın, O’nun rahmetinin şefkatine yol bulup sığınmak demek olduğunu kaydeden Üstad Saîd Nursî Hazretleri, korkunun bir kamçı olduğunu ve kişiyi Allah’ın rahmet kucağına attığını beyan eder.

Bedîüzzaman’a göre, Allah korkusu ile Allah’ın merhametine, mağfiretine, affına, sevgisine, şefkatin, rahmetine ve refetine mazhar olunur. Bir anne yavrusunu korkutmakla, nasıl ki, onu şefkat sinesine çekmiş olur. Öyle ki, anne korkusu yavru için gayet lezzetlidir. Çünkü bu korku kendisini annesinin sıcak kucağına çekiyor.

İşte, bütün annelerin şefkatlerini toplasanız, Allah’ın rahmetinin sadece bir pırıltısından ibaret kalır. Öyleyse sonsuz şefkat ve hadsiz merhamet sahibi olan Allah’tan korkmakta büyük bir “lezzet” olduğu böylece ortaya çıkmış oluyor. Üstelik Allah’tan korkan, Allah’tan başkasının çirkin, neticesiz, musîbetli ve belâlı korkularından da kurtulur.

Allah korkusu olmadığında, kişi, korku duygusunu mutlaka kullanacaktır ve bu defa Allah’tan başka şeylerden korkmaya mecbur ve mahkûm olacaktır. Hatta öyle şeylerden korkacaktır ki, o korku sonuçta hiçbir işe yaramayacağı gibi, korkulan şeyin ne merhameti, ne acıması ve ne de şefkati söz konusu olacaktır. Bilâkis böyle korkular insan ruhuna elem verici belâlar, ıztırap verici acılar ve yürek yakıcı hüzünler dolduracaktır. Böylece insan, yüreğinde Allah’tan başka şeylerin korkusunu taşımanın cezasını “ivedilikle” görmüş olacaktır.(6)

Yaratıklara karşı duyulan korkunun aşırı boyutu, yani “korkaklık” derecesi için dalalet olduğu söylense de küfrü gerektirdiğini söylemek ölçüsüzlük olur ve aklî bir hüküm olmaz. Çünkü korku damarı zaten normal ölçülerde hayatı korumak için verilmiştir. Beş altı ihtimalden bir ihtimal ile korkmak ihtiyattandır, meşrûdur, vücudun kendisini savunduğu bir mekanizmadır. Otuz, kırk ihtimalden bir ihtimal ile korkmak ise, en fazla evhamdır, korkaklıktır, hayat için azaptır.(7)

Ama hangi derecesi olursa olsun, korku ile küfrü ve inkârı bütünleştirmenin sağlıklı bir izah biçimi olamaz.

Korkaklığın altında en fazla, psikolojik bir rahatsızlık arayabiliriz. Aşırı titizlik, aşırı duyarlılık, aşırı hassasiyet ve aşırı cesaretsizlik halleri ise, hayatın ve imtihanın bir cilvesi olarak yer yer kendimizi kurtaramadığımız birer günübirlik tavırlardan ibarettir. Her zaman cesaretsiz değilizdir. Mutlaka cesaretli olduğumuz günler ve konular da vardır. Öyleyse kendimizi bir yönümüzle değil; her yönümüzle ele alalım ve kendimize haksızlık etmeyelim.

Beğenmediğimiz huylarımız vardır elbet, olmalıdır da. Unutmayalım ki, beğenmediğimiz huylarımızı “görmek ve itiraf etmek” bir kemaldir, bir olgunluktur, bir iyi huydur. Islahı için ilk adımı attığımızın işaretidir.

Hiç şüphesiz, kendimizi beğenmemeye gayret edeceğiz. Bilelim ki, bu ince tecessüslerimiz, Kur'an’ın bizde görmek istediği “nefsi levm etmekten ve kınamaktan”(8) öte bir şey değildir.

Kur'an’ın övdüğü ve teşvik ettiği şey ise, ancak hayırdır, hayır getirir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- "Biz, mutlaka sizi biraz korku ile, biraz açlık ile, yahut mala, cana ...
- "Havf ve reca (korku ve ümit) arasında olmak" ne demektir ...
- Rızık ve gelecek endişesi taşımak, tevekkül etmek hakkında bilgi ...

Dipnotlar:

1) Rahmân Sûresi, 55/46.
2) Bakara Sûresi, 2/40.
3) Âl-i İmrân Sûresi, 3/28.
4) Câmiü’s-Sağîr, 3/3348.
5) a.g.e., 3/2896.
6) Sözler, s. 322.
7) Mektûbât, s. 404.
8) Kıyâmet Sûresi, 75/2.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet