KAMET

Namaz için seslenmek, kamet getirmek, ifa ve eda etmek. Asli "ikâmet" olup, türkçede "i" siz kullanilir. Bir terim olarak, farz namazlardan önce, tek başina namaz kilacak olan kimsenin cemaatle kilinacak farz namazdan önce ise müezzinin okudugu ezan benzeri sözlerdir. Sünnete uygun olarak kâmet şu kelimelerden ibarettir. Allahü ekber, Allahü ekber. Eşhüde en la ilâhe illallah. Eşhüde en la ilâhe illallah. Eşhedü enne muhammeden abdühü ve rasululullah. Eşhedü enne muhammeden abdühü ve rasulullah. Hayye alessalat, hayye alessalat. Hayye alel-felâh. Hayye alel-felah. Kad kâmeti`s-sâlatu. Kad kameti`s-sala. Allahü ekber, Allahü ekber, La ilâhe illallah"

Hanefî hukukçularina göre kamet ezanin benzeridir. Sözler yukaridaki gibi ikişer kere tekrarlanir. Yalniz sonuna "kadkami`s-salah" (namaz başladi) cümlesi eklenir. Ömrün sonuna kadar Bilâl Habeşi ile Ibrahim en-Nehaî`nin kameti çift sözlerle okuduklari, Emeviler devrinden itibaren, kamet`te ezandaki gibi iki kere tekrarlanan sözlerin hizli okumayi saglamak için bir`e indirildigi nakledilir (Ibnü`l-Hümâm, Fethu`l-Kadir, Misir 1389/1970, I, 242-244). Hz. Peygamber, Bilâl (r.a)`e hitaben şöyle buyurmuştur: "Ezan okudugun zaman agir agir oku. Kamet getirdigin zaman ise hizli oku " (Tirmizi, Salât, 29).

Ayni zamanda sahih rivayetlerle Hz. Peygamber`in, kâmet`te, ezandan farkli olarak çift okunan sözlerin tek yapilmasini emrettigi de nakletmiştir (bk. Buhârî, Ezân, 3; Ibn Mâce, Ezân, 6). Bu da Hanefiler dişinda kalan diger mezhep imamlarinin tercih ettigi rivayetlerdir.

Sabah ezaninda tekrarlanan "es-Salatu hayrun mine`n-nevm (namaz uykudan daha hayirlidir)" cümlesini, ilk olarak Bilâl (r.a) Rasûlüllah (s.a.s)`i uykudan uyandırmak için söylemiş, bu sözler hoşuna giden Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur: Ey Bilâl, bu sözler güzel oldu. Bu cümleni sabah ezanında da tekrarla" (İbnul Humam, a.g.e, I, 242, 243).

Kâmetin Türkçe anlamı şöyledir: "Allah en büyüktür, Allah en büyüktür, Allah en büyüktür, Allah en büyüktür, Allah`tan başka ilah olmadığına şehadet ederim, Allah`tan başka ilah olmadığına şehâdet ederim, Muhammed`in Allah`ın rasûlü olduğuna şehadet edelim. Muhammed`in Allah`ın Rasûlü olduğuna şehadet ederim. Haydın namaza, Haydın namaza, Haydın kurtuluşa, Haydın kurtuluşa, Namaz başladı. Namaz başladı, Allah en büyüktür, Allah en büyüktür Allah`tan başka ilah yoktur".

Beş vaktin farz namazlarında ve Cuma namazının farzında kamet getirilir. Kaza namazında da bu böyledir. Ancak Vitir, Teravih, Bayram, Cenâze ve Nâfile namazlarda kamet getirilmez. Kamet erkeklere has bir sünnettir. Kadınlar kamet getirmezler. Kamet cemaatın müstehab olan sünnetlerindendir. Kadınlar ve çocuklar bir arana gelerek namaz kılsalar bile kamet gerekmez. Namazlarından bazısı kazaya kalan namazlarını peşipeşine kılabilir. Bulunduğu yerden ayrılmadığı sürece tek kamet yeterli olur.

Yolcu erkekler de yolculukları sırasında ezan okur, kamet getirirler. Yolcu, ezan okumayabilir. Ancak kamet getirmesi sünnettir.

Mahalle camiinde yapılan kamet evler için geçerlidir. Evde namaz kılan kişi kamet getirmese de olur. Kamet getirirse daha iyidir.

Kadınların, bunakların, cünüplerin kamet getirmeleri mekruhtur. Abdestsiz kimselerin de ikamette bulunması mekruhtur. Fakat bu gibi kimseler tarafından yapılan kametler iade edilmez.

Ezan ağır okunur. Fakat kamet hızlı yapılır. Kamet ayakta yapılır. Kamet getiren kişi kıbleye döner.

Cemaatın kamet getiren müezzine uyması ve beraberce içinden kamet yetirmesi, "Hayye Alessalah, Hayye Alelfelah" denilirken de" La havle ve la kuvvete illa billah" diye icâbette bulunması müstehabdır.

Kamet, vaktin değil namazın sünnetidir (el-Kâsânî, Bedâyiu`s-Sanayi`, Beyrut 1402/1982, I, 148 vd.; İbnu`l Humam a.g.e, I, 243 vd.; el feteva`l Hindiyye, Beyrut 1400/1980, I, 55 57; İbn Âbidin, Reddü`l-Muhtar İstanbul 1984, I, 388, 389 vd).