Kadının iddetinin bitmesine az bir süre kala erkek karısına geri dönse, baştan iddet gerekir mi?

- Kadının iddetinin bitmesine az bir süre kala erkek karısına geri dönse ve sonrasında Sahih Halvet yaşanmadan tekrar boşasa, baştan iddet gerekir mi?
- Yoksa kadın iddetine kaldığı yerden devam mı eder?

Değerli kardeşimiz,

Boşamış olduğu karısıyla iddeti içerisindeyken yeniden evlenen veya ric’at ile karısına tekrar dönen bir erkek, bu yeni evliliği ile karısının iddetini iptal etmiş olur. Çünkü kadın iddetini zaten bu kocasından beklemekteydi. Ancak bu evlilikten sonra yeniden boşanırlarsa kadının yeni bir iddet beklemesi gerekir. İşte bu duruma iddetin teceddüdü adı verilir.

Burada iki durum söz  konusudur: Biri ric’i talakla boşanma, diğeri de bain talakla boşanma.

Ric’i Talakla Boşanma:

Hanefîlere göre erkek karısını ric’i talak ile boşasa, sonra iddeti içerisinde

ric’at ile evlilik hayatına geri dönse ve ikinci kez karısını boşasa kadının bu ikinci boşama sebebiyle yeni bir iddet beklemesi gerekir.

Bu ric’atten sonra kadınla zifaf olmuş olsun veya olmasın değişen bir şey olmaz. Çünkü birinci iddet ric’atle sona ermiştir; kadın ise zifafa girmiş olarak kabul edilir.(1)

Şâfiîler'de ric’atten sonra zifaf gerçekleşmişse, boşanmayla yeni bir iddet gerekeceği görüşündedirler.

Ancak zifaf gerçekleşmemişse eski görüşlerine göre birinci iddete devam eder. Yeni görüşlerine göre ise yeni bir iddete başlar.(2)

Bain Talakla Boşanma:

Eğer zifaftan sonra bir veya iki kez bain talakla boşamış olduğu karısıyla iddeti içerisinde evlenip ve zifaftan sonra tekrar boşarsa kadının yeni bir iddete başlaması gerekir.

Ancak ikinci evlilikte zifaf gerçekleşmeden boşarsa; Ebu Hanife ve Ebu Yusuf bu kadına yeni bir iddet gerekeceği görüşündedirler. Çünkü bu kadın ikinci evlilik akdiyle birinci evlilikteki durumuna dönmüştür ve bu da kendisiyle zifaf edilmiş durumudur. Dolayısıyla müstakil bir iddet gerekir.(3)

İmam Muhammed ve Şâfiîler bu kadına yeni bir iddet gerekmeyeceği, birinci iddetini tamamlayacağı görüşündedir. Çünkü bu kadın hakikatte zifaftan önce boşanmıştır. Zifaftan sonra vacip olan birinci iddet ise ikinci evlilikten sonra düşmez. Dolayısıyla bunu tamamlamak gerekir.(4)

İlave bilgi için tıklayınız:

- İDDET.

Dipnotlar:

1) Meydânî, el-Lübâb, (Beyrut: Daru’l-Kitabi’l-Arabi, 1997), II, 206; M. Muhyittin Abdulhamid, Ahvâlu’ş-şahsiyye fî’ş-şerî‘ati’l-İslâmiyye, (Daru’l-Kitabi’l-Arabî, tsz.), s. 344.
2) Nevevî, el-Mecmû‘, XX, s. 58; İbn Kudâme, el-Muğnî, (Beyrut: Darul-Kütübil-İlmiyye, 1994, VII, 323.
3) Abdulhamid, Ahvâlu’ş-şahsiyye, Darul-Kitabil-Arabi, tsz. s. 345.
4) Abdulhamid, Ahvâlu’ş-şahsiyye, s. 345; Nevevî, el-Mecmû‘, thk. Muhammed Necib el-Mutii, Beyrut: Daru İhyait-Turasil-Arabi, 1995, XX, 58.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet