Kadın namaz kılarken, oruç tutarken âdet olursa ne yapmalı?

​1) Namaz esnasında âdet gören kadın ne yapmalıdır?
- Namazı direkt namazı bırakmalı mı, yoksa tam olarak kılmaları mı lazım?
- Başlanan ama bitirmeden bozulan bir namaz olduğu için daha sonra bu namazı kaza etmeleri gerekir mi?
2) Oruç tutmaya başlamış bir kadın, oruçluyken âdet görürse ne yapmalı?

Değerli kardeşimiz,

Cevap 1:

Namaz kılmakla mükellef olan bir kadın, vakit girdiği halde henüz namazını kılmadan âdet görürse; artık o vaktin namazını kaza etmekle yükümlü olmaz. Zira namazın edası mükellefe -namaz vakti girdikten sonra henüz kılmamışsa- vaktin sonunda farz olur.(1)

Bir kadın farz namaza niyet ettikten sonra namazdayken âdet görürse, zaten namaz bozulmuştur ve namazdan çıkmış sayılır. Başlayıp da bitiremediği bu farz namazı kaza etmez. Ancak nafile bir namazdayken âdet görürse, âdet bittikten sonra bu namazı kaza eder. Çünkü üzerine farz olmayan bir namaza başlamakla kendine vacip kılmış olur.(2)

Ayrıca, bir kadın temiz olarak yatıp da uyandığı zaman, âdet görmeye başladığını anlarsa, uyandığı andan itibaren âdet görmeye başlamış sayılır ve vaktin namazını kılmaz. Buna mukabil âdet halinde olan bir kadın, yatıp da vakit çıktıktan sonra uyandığı zaman temizlenmiş olduğunu anlarsa, ihtiyat olarak yattığı zamandan itibaren temizlenmiş sayılır ve o vaktin namazını kılması gerekir.(3)

Cevap 2:

Oruca niyetlenen bir kadın, gün içerisinde âdet görmeye başlarsa orucunu bozar, temizlenince bu günün orucunu da kaza eder.(4)

İftar vaktine kadar oruçlu gibi davranması doğru değildir. Ancak ramazanın hassasiyetine riayet ederek başkalarının yanında yiyip içmemesi uygun olur.

Özel günlerindeki bir kadının namaz kılması ve oruç tutması haramdır. Bu durumdaki kadının namazı ve orucu sahih olmaz. Fakihler bu konuda görüş birliği içindedirler.(5)

Âdet süresince terk edilen namazların kaza edilmeyeceği, oruçların ise temizlendikten sonra tutulacağı hususlarında da bütün mezheplerin görüş birliği vardır.(6)

Söz konusu icmanın dayanağı Hz. Peygamberin (asm) hadisleri ve sahabe uygulamasıdır. Nitekim Hz. Aişe bu konuda kendisine sorulan bir soru üzerine; Resûlullah döneminde âdet gördüklerinde tutmadıkları oruçları kaza etmekle emrolunduklarını, kılmadıkları namazları ise kaza etmekle yükümlü tutulmadıklarını söylemiştir.(7)

Kaynaklar:

1) İbn Abidin, Haşiyetü Reddi’l-muhtar, Beyrut, 2000, 1/291.
2) İbn Abidin, Terc., 1/466-477; Fetava-yı Hindiye, Terc., 1/139.
3) İbn Abidîn, a.y.
4) Merğinani, el-Hidâye, 2/276.
5) Şafiî, el-Ümm, II,130-131; Sahnûn, el-Müdevvene, 1/151; Haddâd, el-Cevhera, 1/34; İbn Hazm, el-Muhallâ, 2/162; Merğînânî, el-Hidâye, 1/208-209; İbn Kudâme, el-Muğnî, 1/386-387; Şevkânî, es-Seylü’l-cevtar, 2/148.
6) İbnü’l-Münzir, el-İcma, s. 47-48; Nevevî, Şerhu Müslim, 4/26; Sanânî, Sübülü’s-selâm, 1/383; Cezîrî, el-Mezâhibü’l-erbe‘a, 1/118.
7) Buhârî, Hayız, 20; Müslim, Hayız, 69.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet