Hastalanan kişi haccını nasıl tamamlar?

- Umre ihramına girdikten sonra henüz tavaf yapmadan hastalanıp elbise giyen veya giydirilen kimsenin ceza ödemesi gerekir mi?
- Umre ihramına girdiği halde, henüz tavaf ve say yapmadan mazeretsiz olarak bir gündüz veya gece süresince elbise giyen kişinin ne yapması gerekir?
- Arafat’tan önce komada olup ölmek üzere olan hacı adayı için bulunduğu yerden bedel tayin edilebilir mi?
- Hac yapmaya sağlık nedeniyle gücü yetmeyen kişi, vekaleten hac yaptırmak yerine, bu parayı sadaka olarak vermekle hac sorumluluğundan kurtulur mu?

Değerli kardeşimiz,

Soru:

Umre ihramına girdikten sonra henüz tavaf yapmadan hastalanıp elbise giyen veya giydirilen kimsenin ceza ödemesi gerekir mi?

Cevap:

Böyle bir kimse; dem (koyun veya keçi kesme), üç gün oruç tutma veya altı fakire birer sadaka verme cezalarından birini seçmekte muhayyerdir.

Soru:

Umre ihramına girdiği hâlde, henüz tavaf ve say yapmadan mazeretsiz olarak bir gündüz veya gece süresince elbise giyen kişinin ne yapması gerekir?

Cevap:

Bu durumdaki kişinin, öncelikle elbisesini çıkartıp ihram bezlerine bürünerek tavaf ve sa’yini yapması gerekir. Ancak ihramlı iken bir gündüz veya gece süresince elbise giymiş olduğu için ceza olarak bir dem (koyun veya keçi kesmek) gerekir.

Şafii mezhebine göre ise, muhayyerlik haklarından yararlanıp; ceza olarak bir dem (koyun veya keçi kesme), üç gün oruç tutma veya altı fitre miktarı sadaka verme seçeneklerinden birini tercih edebilir.

Soru:

Arafat’tan önce komada olup ölmek üzere olan hacı adayı için bulunduğu yerden bedel tayin edilebilir mi?

Cevap:

İyileşme ve komadan çıkma ümidi kalmamış hastalar adına bulunduğu yerden bedel tayin edilebilir.

Soru:

Hac yapmaya sağlık nedeniyle gücü yetmeyen kişi, vekaleten hac yaptırmak yerine, bu parayı sadaka olarak vermekle hac sorumluluğundan kurtulur mu?

Cevap:

Farz ibadetlerde asıl olan, o ibadeti zamanında ve emredildiği şekliyle yapmaktır. Diğer bir ilke de kişinin bizzat kendisinin yapmasıdır.

Ancak bazı ibadetler, bazı durumlarda vekâlet yoluyla yaptırılabilir. Hac ibadetini yapamayacak derecede sağlığı bozulan veya aşırı yaşlılık nedeniyle kendisi hacca gidemeyecek durumda olanlar, kendi yerine haccetmesi için masraflarını karşılayarak vekil gönderebilirler.

Fakat vekil gönderecek parayı fakirlere sadaka olarak vermekle veya bir hayır kurumuna yardım yapmakla hac görevini yerine getirmiş sayılmazlar. Böyle yapanın hac borcu düşmez, sadakasının sevabını alır. (Merğinânî, el-Hidâye, 2/483)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet