Hac suresi 19. ayette geçen ikinci grup kimlerdir?

- Hac suresi 19. ayeti açıklar mısınız, 2. grup olarak kimi kasetediyor?
“Şu iki grup, Rableri hakkında çekişen iki hasımdır. İnkar edenler için ateşten bir elbise biçilmiştir. Onların başlarının üstünden kaynar su dökülecektir.”

Değerli kardeşimiz,

Burada anlatılan ikinci grup, iman edip Allah'ın hoşnutluğuna uygun davranışlarda bulunanlardır.

Hac Suresi 19-25. ayetler, inkâr edip inkârcılıkta direneler ile iman edip Allah'ın hoşnutluğuna uygun davranışlarda bulunanlardan söz eder. Bunlar iki kişi, iki grup, iki taraf, iki toplum... kim olursa olsun, bu iki özelliğe sahip olan herkesi ilgilendirir ve kıyamete kadar bütün insanları içine alır.

Şu hâlde, ilgili ayetlerde bahsedilenler, inkâr edip inkârında inat edenler ile iman edip imanına uygun davrananlardır.

Allah Teala, 18. ayette Allah'a secde edenler ile kendilerine azabın hak olduğu kimseler olmak üzere iki kısım olduğunu beyan etmiştir. Burada da onların nasıl mücadele ettiklerini zikretmiştir.

Ayetlerde yer alan tasvirlerde açıkça görüleceği üzere, dünyada kinden başka bir hayat tanımayıp inkârcılıkta direnen ve rableri hakkında çekişme içine girenlerin öteki dünyadaki akıbetleri pek acı olacaktır.

İman edip Allah'ın hoşnutluğuna uygun davranışlarda bulunanların mükâfatı ise, dünyada en cazip görünen nimetlere eriştirilmekten ibaret değildir. Çünkü onlar her türlü övgüye layık olan Allah katında en itibarlı mevkiye, Allah'ın yoluna iletilmiş ve sözlerin en güzeline yöneltilmişlerdir ki, bu da mutlulukların en büyüğüdür.

Bununla beraber, âlimler, ayette geçen "İki hasmın" kim veya kimler olduğu konusunda, şu izahları yapmışlardır:

- Bununla, müminler topluluğu ile kâfirler güruhu kastedilmiştir ki, bütün kâfirler bu ifadeye dâhil olurlar.

- Rivayet olunduğuna göre Yahudiler ve Hristiyanlar: "Biz, Allah'a daha yakınız. Zira bize sizden önce bir kitap verildi. Bizim peygamberimiz, sizinkinden öncedir." derken, müminler de "Biz Allah'a, daha yakınız. Zira biz hem Hz. Muhammed (asm)'e, hem sizin peygamberinize, hem de Allah'ın indirdiği bütün kitaplara inanıyoruz. Halbuki sizler, bizim kitabımızı ve peygamberimizi biliyorsunuz. Ama buna rağmen, hasedinizden dolayı onu terk ettiğiniz ve onu inkâr ettiniz" derler. Ki işte, onların Rableri hususundaki mücadele etmeleri de budur.

- Kays İbn Ubade, Ebu Zer el-Gifari (r.h)'den, onun Allah'a yemin ederek bu ayetin, Bedir Günü savaşan Kureyş'li şu altı kişi hakkında nazil olduğunu söylediğini rivayet etmiştir: Hz. Hamza, Hz. Ali, Ubeyde İbn el-Haria, Rabia'nın iki oğlu Utbe ve Şeybe ve Velid b. Utbe. Hz. Ali (r.a) da şöyle demiştir: "Kıyamet gününde, Allah'ın huzurunda davalaşmak için, diz çökenlerin ilki ben olacağım."

- İkrime şöyle der: "Bunlar, cennet ve cehennemdir. Cehennem, 'Allah beni, cezayı hak edenleri cezalandırmak için yarattı.' derken, cennet de 'Allah beni de rahmeti için yarattı.' dar. Böylece Allah Teala, ikisinin haberinden olmak üzere bunu Hz. Muhammed (asm)'e anlatmıştır." (bk. Razi, Hac 19. ayetin tefsiri)

Kur'an, Allah’ın kelamı olduğu için, ezelden gelir ebede gider. Bu nedenle burada geçen açıklamaların tamamını ve daha başka manaları da içine alır. Önemli olan yapılacak yorumların, İslam inancına, hükümlerine ve Arapça kaide ve kurallara uygun olmasıdır.

İlgili ayetlerin mealleri şöyledir:

18. Görmedin mi ki şüphesiz, göklerde ve yerde olanlar, Güneş, Ay, yıldızlar, ağaçlar, hayvanlar ve insanların birçoğu Allah'a secde etmektedir. Birçoğunun üzerine de azap hak olmuştur. Allah, kimi alçaltırsa ona saygınlık kazandıracak hiçbir kimse yoktur. Şüphesiz Allah, dilediğini yapar.

19. İşte iki hasım taraf ki, Rableri hakkında tartışmaya girmişlerdir. Bunlardan inkar edenler için ateşten giysiler biçilmiştir. Başlarının üstünden de kaynar su dökülür.

20. Onunla, karınlarının içindekiler ve derileri eritilir.

21. Onlar için bir de demirden topuzlar vardır.

22. Her ne zaman cehennemden, o ızdıraptan çıkmak isteseler, oraya geri döndürülürler ve onlara, "Tadın yangın azabını." denilir.

23. Şüphesiz Allah, iman edip salih ameller işleyenleri içlerinden ırmaklar akan cennetlere koyacak, orada altından bileziklerle, incilerle süsleneceklerdir. Oradaki giysileri ise ipektir.

24. Onlar hem sözün hoş olanına ulaştırılmışlar hem de övgüye layık olan Allah'ın yoluna iletilmişlerdir.

25. İnkâr edenler ile Allah'ın yolundan ve içinde, yerli, misafir bütün insanları eşit kıldığımız Mescid-i Haram'dan alıkoyanlar (azabı hak etmişlerdir.). Kim de orada zulmederek haktan sapmak isterse, biz ona elem dolu bir azaptan tattıracağız.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet