Cabir bin Abdullah'ın hayatı ve hadise dair görüşleri, hadis rivayeti hakkında bilgi verir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Cabir bin Abdullah'ın babası, İkinci Akabe Biatı'nda bulunarak İslam'a girmiştir. Cabir, bu sırada henüz 18-19 yaşlarında bulunuyordu. Bedir ve Uhud savaşlarına katılmak istediyse de babası ona engel olmuştur. Cabir'in babası Abdullah, Uhud Savaşı'nda şehit düştü. Cabir bu konuda şunları söylemiştir:

"Babam Uhud'da şehit edildi. Kız kardeşim bana bir deve vererek: 'Git babanı bu deve ile taşı, onu Selemeoğullarının kabristanına defnet.' dedi. Ben birkaç kişi ile savaş alanına gittim. Benim oraya varış haberim Allah Rasulü'ne (s.a.v.) ulaşınca, beni yanına çağırttı. Allah Rasulü o sırada Uhud'da bulunuyordu. Şöyle buyurdu:

'Nefsim kudret elinde olan Allah'a yemin olsun ki, Abdullah da ancak kardeşleri (Uhud şehitleri) ile birlikte gömülecektir.'

Bunun üzerine babam arkadaşları ile birlikte Uhud'a defnedildi."

Hazreti Cabir, Allah Rasulü'nden 1540 hadis rivayet etmiştir. Sahabe ve tabiundan bazı kimseler Cabir İbn Abdullah'a gelirler ve ondan hadis öğrenirlerdi. Cabir b. Abdullah Mescid-i Nebevi'de kendisine ait bir halkada hadis öğretirdi.

Cabir ibn Abdullah bizzat kendisinin Resulullah'dan işitmediği, fakat ravisinin Abdullah ibn Uneys olduğunu öğrendiği bir hadisi kaynağından öğrenmek için Şam'a bir ay süren yolculuk yapmıştır.

Bu olayı kendisi şöyle nakleder:

"Ravisi sahabeden olan bir hadis işittim. Derhal bir deve aldım, ona binerek bir ay süren bir yolculuktan sonra Şam'a geldim. Bir de baktım ki Abdullah ibn Üneys ordadır. Kapıcısına, 'Cabir'in kapıda olduğunu ona söyle.' dedim. Abdullah çıktı, evin kapısında karşılaşınca, 'Cabir İbn Abdullah!..' dedi ve hemen boynuma sarıldı. 'Evet, benim bilmediğim bir hadisi, senin Resulullah'dan işitmiş olduğunu öğrenince sana geldim.' dedim. Bunun üzerine o, Allah Resulü'nden duyduğu,

'Allah kıyamet günü insanları çıplak ve sünnetsiz olarak haşredecektir.'

hadisini rivayet etti."

Cabir bir defasında da bir tek hadisi öğrenmek için Mısır'da bulunan Ukbe İbn Amire yolculuk etmiş, hadisi öğrendikten sonra tekrar Medine'ye dönmüştür.

Cabir ibn Abdullah, Resulullah'la uzun müddet sohbet etmiş ve Resulullah'ın vefatından sonra da uzun süre yaşadığı için çok hadis rivayet etmiştir.

Cabir ibn Abdullah sünneti iyi bilmekteydi. Sünnet hafızlarından sayılmıştır. O sadece Hz. Peygamber (asm)'den değil, Hz. Ebu Bekr, Hz. Ömer, Hz. Ali, Ebu Ubeyde, Talha, Muaz İbn Cebel, Ammar İbn Yasir, Halid İbn Velid, Ebu Said, Abdullah İbn Üneys, Ümmü Şerik ve Ümmü Malik'den de hadis öğrenmiştir.

Hz. Cabir, hadis öğrenim ve öğretimini sistemli hale sokanlardan biridir. O Medine'de Mescidün-Nebi'de kurduğu ders halkasında muntazaman hadis okutmuştur. Onun bu halkası tavsiye edilen bir meclis olmuş, kendisine muhtelif yerlerden ilim öğrenme maksadı ile gelinmiştir. Ebu Zubeyr kendisini Ata’nın Cabire gönderdiğini ve onlar için hadisler öğrendiğini ifade ettikten sonra "Cabir ibn Abdullah, sika ve çok hadis biliyordu." demek süreti ile onun rivayetlerinin sağlamlığına ve ilminin genişliğine işaret etmektedir.

Hz. Peygamber'den çok hadis rivayet etmiş bulunan Cabir İbn Abdullah, Resulullah'dan bir çok faydalı ilim ahzetmiştir. Kendisinin Hac Menasiki ile ilgili rivayetlerini toplayan bir sahifesi vardır. Rabi’ İbn Sad, Cabir’i, İbn Sabit’în yanında bir takım yassı maddelere hadis yazarken gördüğünü söylemektedir. Ebu Zübeyr, Ebu Süfyan ve eş-Şa’bi, Cabir’den hadis dinleyip ders almışlardır. Onların Cabir’den işittikleri hadislerin ekserisi bu sahifeden idi. Mücahid Cabir'in sahifesinden hadis rivayet ederdi.

Cabir ibn Abdullah aynı zamanda hadis yazdırmıştır. Bu konuda Abdullah ibn Muhammed ibn Ukayl'in rivayeti şöyledir:

"Ben ve Ebu Cafer, Cabir İbn Abdullah'a giderek kendisinden yanımızda bulunan küçük levhalara hadis yazıyorduk. Süleyman ibn Kays el Yeşkuri de Ebu Hatim'in ifadesine göre Cabir'in huzurunda oturarak ders almış ve ondan bir sahife yazmıştır."

(Dr. Nevzat Aşık, Sahabe ve Hadis Rivayetleri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet