3 gün geçmeden hastayı ziyaret etmenin bir sakıncası var mı?

Hadislere göre hasta ziyaret adabı nasıl olmalı?

Değerli kardeşimiz,

"Üç gün geçmeden önce hatsa ziyaretinin uygun olmayacağı" anlamıdna bir rivayet bulamadık.

Esas olanı, hastayı memnun etmek ve gönlünü almak olduğuna göre, onu rahatsız edecek derecede uzun durmak, sık sık ziyaret etmek elbette doğru olmaz. Bu nedenle hastayı ziyaret etme sünnetini yerine getirirken, sünnete aykırı hareket etmemeye özen göstermeliyiz.

Hasta ziyareti Hz. Peygamber (asm)’in emrettiği ya da tavsiye ettiği bir görev olduğu için aynı zamanda Müslümanlar arasında dini bir vazife olarak görülmüştür.

Bu sebeple usulüne uygun olması önemlidir. Usulüne uygun yapılmayan ziyaret, hasta ile olan ilişkileri düzelmek yerine bozabilir. Hastaya destek olmak yerine onu sıkıntıya sokarak daha da kötü olmasını sağlayabilir.

Hasta Ziyaretinin Adaplarından Bazıları

1. Hastanın yanında bir miktar kalmak

Sevgili Peygamberimiz (asm),

“Bir kimse hastayı ziyaret ettiğinde rahmetin içine dalar; onun yanında oturunca da rahmet onun gönlüne yerleşir.” (Muvatta, Ayn, 7)

buyurmak suretiyle hasta ziyaretlerinde uğrayıp geçmek yerine hastanın yanında bir miktar kalmayı tavsiye etmektedir.

2. Hastanın yanında uzun kalmamak

Hastalığının özel durumunu dikkate alarak, ziyareti rahatsız edecek kadar uzatmamak ya da onun hüznünü artıracak birtakım sorularla onu rahatsız etmemek gerekir.

Ziyaret esnasında, eğer gerekmiyorsa, hasta yanında uzun zaman oturarak hasta ve yakınlarını rahatsız edilmemelidir. Çünkü hasta ziyaretinin makbulü kısa olanıdır. (Abdurrezzak, Musannef, 3/594)

İslam alimleri hasta ziyaretini kısa tutmanın sünnet olduğu görüşündedirler. (bk. İbn Hacer, Feth, 10/112)

3. Sadece hastayla ilgilenmek

Hasta ziyaret esnasında etrafı gözetlemek, hastanın veya ailesinin özel hâllerini araştırmak ise çok çirkin bir davranıştır.

4. Hasta için dua etmek

Hastaların yanına geldiğinde, şifa vermesi için Allah'a dua edilmelidir. Hz. Peygamber (asm),

“Her kim eceli gelmemiş olan bir hastayı ziyaret eder de onun yanında iken yedi defa, 'Büyük arşın Rabbi Yüce Allah'tan sana şifa vermesini dilerim.' diye dua ederse, Allah o hastaya afiyet ihsan eder.” (Ebû Dâvûd, Cenâiz, 8)

ifadesiyle duanın hastaya olan faydasına dikkat çekmiştir.

Nitekim kendisi de ziyaret ettiği hasta için Allah'a, diyerek şöyle dua etmiştir;

 “Ey insanların Rabbi! Hastalığın sıkıntısını gider! Ona şifa ver, şifa veren sensin. Senin vereceğin şifadan başka şifa yoktur. Öyle bir şifa ver ki ardında hiç hastalık izi bırakmasın!” (Müslim, Selâm, 47)

5. Hastayı hayra heveslendirecek telkinlerde bulunulmalıdır

Peygamberimizin (asm) arkadaşlarından Şeddad b. Evs bir hastayı ziyarete gittiğinde, hastaya şöyle demiş:

Günahlarına kefaret olduğu ve hataların döküldüğü için sevin. Zira ben Resûlullah'ın Allah'a ait şu cümleleri naklettiğini işittim:

"Ben kullarımdan mümin bir kulu bir sıkıntı ile denediğimde, onu denediğim sıkıntıya karşılık bana şükrederse, annesinin onu dünyaya getirdiği gün gibi hatalarından arınarak yattığı yataktan kalkar..." (İbn Hanbel, 4/124)

6. Hastanın morali yüksek tutulmalıdır

Resulullah (asm) “Ziyaret için bir hastanın yanına girdiğinizde iyileşeceğini söyleyerek moralini yükseltin. Gerçi bu söz hiçbir şeyi önlemez fakat onun gönlünü hoşnut eder.” (Tirmizî, Tıb, 35) buyurmuştur.

7. Hastaya sabır tavsiye edilmelidir

Hz. Peygamber'in (asm) oluşturduğu bu bilinç, derdi de devayı da verenin Allah olduğunu unutmayarak sabretmeyi gerektirmektedir.

8. Hastanın gönlünü hoş tutulmalıdır

Ziyaret ettiği bir hastaya, “Canın ne çekiyor?” diye sormuş, adam, “Buğday ekmeği istiyor.” diye cevap verince Hz. Peygamber (asm) yanındakilere, “Kimde buğday ekmeği varsa kardeşine göndersin.” demiştir. Ardından da “Birinizin hastası bir şey yemeği arzuladığı zaman onu kendisine yedirsin.” buyurmuştur. (İbn Mâce, Cenâiz, 1)

9. Hastaların duaları alınmalıdır

Hastalık hâli insanın acizliğini fark ettiği ve çaresizlik içerisinde Allah’a yöneldiği bir durumdur. Bu sebeple hasta olan kişinin duası daha içten ve samimidir. Hz. peygamber (asm) hasta ziyaretine gidildiği zaman hastanın duasının alınmasını tavsiye etmiştir.

Senedinde inkıta olan bir rivayette Hz. Ömer (ra), Peygamberimizinn (asm) kendisine “Bir hastanın yanına girdiğin zaman ondan senin için dua etmesini iste. Onun duası meleklerinki gibidir.” dediğini söylemiştir. (bk. İbn Mâce, Cenaiz, 1)

10. Hastaya da ziyaret edene zarar vermemeli

Hasta ziyareti hastaya ve ziyaret eden kişiye zarar vermemelidir. Ziyaret edildiğinde mikrop kapması ya da sağlığının tehlikeye girmesi söz konusu ise böyle bir ziyaretten uzak durulmalıdır.

Aynı şekilde hastalığın ziyaret edene bulaşma tehlikesi varsa ziyaret eden kişi kendisini tehlikeye atmış olacaktır. İslam dini ne başkasına zarar vermeye ne de başkasından zarar görmeye müsaade eder. Hz. Ömer (asm)’in Şam’a gittiğinde orada salgın hastalık olduğunu duyup geri dönmesi buna güzel bir örnektir. (bk. İbn Sad, Tabakat, 3/283)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet