Sabit maaş caiz mi, faiz mi?

Bazı internet sayfalarında, sabit maaşın faiz ve dolaysıyla haram olduğu söylenmekte. Bunun nedeni ise risksiz kazanç olduğundandır. İslam nazarında maaş hakkında ölçüsü nedir? Yani, maaş neye göre verilir? İslam iktisadını öğrenebileceğimiz birkaç kaynak verebilir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Birkaç kitap okuyarak İslam iktisadını öğrenmeniz uygun olmaz.

Konunun uzmanlarına sormaya devam edersiniz. Farklı cevaplar aldığınızda ise cevabı verenlerin ilim ve ahlaki durumlarına ve sizin ihtiyaç durumunuza göre birimi tercih edersiniz.

Belli şartlar altında, sabit maaş helaldir, faiz de değildir, haram da değildir.

Bu şartlar şunlardır:

Emeğin Karşılığı Olması

Maaş, çalışanın harcadığı emek ve zamanın karşılığı olmalıdır. Çalışanın bilgi, beceri ve tecrübesiyle ürettiği değer, maaşın belirlenmesinde esas alınmalıdır.

Adil Olması

Maaş, yapılan işin niteliği, zorluğu ve piyasa koşulları dikkate alınarak adil bir şekilde belirlenmelidir. İşveren ve çalışan arasında karşılıklı rıza olmalıdır.

İşin Meşru Olması

Maaşın kaynağı olan işin İslam'a uygun olması gerekmektedir. Haram olan bir işte çalışmak ve gelir elde etmek caiz değildir.

Maaşın Belirlenmesinde İslam'ın Ölçüsü

İslam'da maaşın belirlenmesinde temel ölçü, adalettir. İşveren ve çalışan arasındaki sözleşme, her iki tarafın haklarını koruyacak şekilde düzenlenmelidir.

Maaşın belirlenmesinde şu faktörler göz önünde bulundurulmalıdır:

Yapılan İşin Değeri: İşin niteliği, zorluğu, gerektirdiği bilgi ve beceri düzeyi maaşı etkiler.

Piyasa Koşulları: Aynı iş için piyasada verilen ortalama ücretler dikkate alınmalıdır.

Çalışanın İhtiyaçları: Çalışanın geçimini sağlayabilecek, ailesini geçindirebilecek bir ücret alması önemlidir.

İşverenin İmkanları: İşverenin ödeme gücü de maaşın belirlenmesinde rol oynar.

İslam İktisadı Kaynakları:

İslam iktisadı hakkında bilgi almak için şu kaynaklara başvurabilirsiniz:

Prof. Dr. Sabri Orman'ın eserleri

Prof. Dr. Hayrettin Karaman'ın eserleri

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi'ndeki "İktisat" maddesi

İslam İktisadı Araştırma Merkezi (İKAM) yayınları

Unutmamak gerekir ki, her konuda olduğu gibi, İslam iktisadı konusunda da farklı görüşler bulunmaktadır. Bu nedenle, farklı kaynaklardan bilgi edinmek ve konuları derinlemesine araştırmak önemlidir.

Resulullah (asm) şöyle buyurmuşlardır:

"Öyle bir devir gelecek ki, insanoğlu, aldığı şeyin helalden mi, haramdan mı olduğuna hiç aldırmayacak." (bir rivayette şu ilave vardır: "Böylelerinin hiç bir duası kabul edilmez.") (Buhari, Büyu 7, 23, Nesai, Büyu 2, (7, 243)

Bu hadis-i şerif, kazancımızın helal yollardan olmasına dikkat etmemiz gerektiğini hatırlatır.

Sabit maaş faiz de değildir, haram da değildir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet