Erkek isimlerini kendiniz alıp kadın isimlerini tanrıya veriyorsunuz öyle mi?

Necm 21: Size erkek O'na dişi öyle mi? Yani erkek isimlerini kendiniz alıp kadın isimlerini tanrıya veriyorsunuz öyle mi?
- Arapça'da isimler, ya müzekker ya da müennes olur. Fakat müşrikler putlarına hep müennes isimler vermişlerdi. Özellikle Allah adına dikildiği iddia edilen söz konusu putlar, müennes isimli idiler. kadın isimleri verilse ne olur ki?
- Burada ALLAH haşa ona kadın ismi verdiler diye gocunma mı söz konusu?
- Değilse Allah’a neden eril isim verilebiliyor da dişil isim verilemiyor?

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetin meali şöyledir:

“Erkek evlatlar size, kızlar O’na olsun, öyle mi?” (Necm, 53/21)

Meallerin bir kısmında, kelimelerin sözlük anlamı nazara alınarak “erkek-dişi” sözcükleri kullanılmıştır. Buna mukabil, önemli bir kısmında ise “erkek-kızlar” şeklinde tercüme edilmiştir.

- Önce şunu belirtelim ki, soruda yer alan “Yani erkek isimlerini kendiniz alıp kadın isimlerini tanrıya veriyorsunuz öyle mi?” şeklindeki meal isabetli değildir ve -gördüğümüz kadarıyla- hiçbir mealde de geçmez.

İsimlerle ilgili tefsir kaynaklarındaki bilgi şöyledir:  

Müşrikler, Allah’ın isimlerini değiştirip Arapça’daki “müennes/dişilik” kalıbına sokarak putlarına isim yapmışlar. Örneğin; Allah isminden “Lat”, Aziz isminden “Uzza” ismini (Taberi, Salebi, Semerkandi, Kurtubi), Mennan isminden de “Menat” ismini (Semerkandi) uydurmuşlar. Ve Allah’ın isimlerinden hareketle uydurdukları isimlerle andıkları putlarının ve meleklerin Allah’ın kızları olduğunu iddia etmişlerdir. (Taberi, Razi, Beğavi, Salebi, Zemahşeri,  İbnu’l-Cevzi, İbn Cüzey, Semerkandi, Kurtubi, ilgili ayetin tefsiri)

Mukatil gibi bazı müfessirlere göre, Müşrikler putların isimlerini -Allah’ın kızları olduğunu iddia ettikleri- meleklerin isimleri olduğunu düşünerek söz konusu yapmışlar. (Semerkandi, ilgili yer)

- Yine baktığımız ondan fazla tefsir kaynaklarındaki bilgilerin özeti şudur:

"Puta tapan müşrikler -düşüncelerini savunurken-: 'Bunların ilah olmadıklarını biliyoruz. Fakat bunlar Allah’ın kızları olan melekleri temsil eden birer semboldür. Onun içindir ki, biz putlarımıza dişilere/kadınlara ait isimler veriyoruz.' demişlerdir." (bk. Razi, Beydavi, ilgili yer)

Söz konusu ayette; Arap müşriklerinin geleneğinde var olan “kızlara sıcak bakmamaları, hatta onları diri diri toprağa gömmeleri” konusu hatırlatılmış ve kendilerinin değersiz gördüğü kızları Allah’a nispet etmelerinin -onlar açısından da- aslında mantık dışı olduğu gerçeğine vurgu yapılarak ilzam ve mağlup edilmişlerdir.

Surenin 22. ayetinde müşriklerin mantığına uymayan bu taksimatın haksız olduğuna işaret edilmiştir:

“Öyleyse bu, çok haksız, insafsızca bir paylaşma!” (bk. Taberi, Razi, Beydavi, Salebi, Semerkandi, İbn Atiye, İbn Cüzey, İbnu’l-Cevzi, ilgili yer)

Özetlersek:

Ayette tenkit edilen husus, putlara verilen müennes/dişil isimler değil, bu isimlerin takıldığı putların ve meleklerin Allah’ın kızları olduğu şeklindeki iddialardır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet