Namazı vakit girince kılmanın bir yolu var mı?

- Namazlarımı bir türlü vaktinde kılamıyorum. Ne olursa olsun namaz meselesi bir türlü düzene girmedi.
- Genellikle vaktinde çıkmasına yarım saat kala zamanlarda kılıyorum, normalde bunu bu kadar çok yapmıyordum, ama bu son zamanlar iyice rayından çıktı bu mesele.

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, eğer zamanımız müsaitse, henüz namaz vakti girmeden abdest alıp hazırlanmak, ezanı beklemek, ezan okunurken dinlemek ve cümlelerini tekrar etmek, namazı girdiği vaktin başında kılmak en güzelidir.

Bununla beraber, vakit çıkmadan vakti içinde kılınan namazın da geçerli olacağını ifade edelim.

Kısaca açıklamaya çalışacağımız konulara dikkat edilmesinin ve bunun alışkanlık hale getirilmesinin faydalı olacağını düşünüyoruz:

1. Namazları mümkün olduğunca cemaatle kılmaya gayret edelim.

2. Namaz vakti girmeden önce abdestli olun ve ezanı dinleyip müezzine icabet edin.

3. Camide cemaatle kılma imkânı yoksa bir kişi de olsa yanınızda olan biriyle cemaatle kılın.

4. Bu da mümkün değilse hemen namazınızı kılın.

Buna daima dikkat edersek, vakti kaçırmak veya gecikmek sorunu kendiliğinden ortadan kalkacaktır.

Namazı vaktinde kılmak ise bizi intizam sahibi kılar. Müslüman bir kimse yapacağı her işi namazını hayatının merkezine koyarak ayarladığı için diğer işleri de planlıdır. Müslüman, planlı ve aktif olmak zorundadır. … Bu düstur gereği her Müslüman işlerini önem sırasına koyarak halletmelidir.

Namazı Vaktinde Kılmanın Fazileti

Farz kılınan namazların vaktinde kılınmaları faziletli ameller arasında zikredilmiştir. Ancak “bu vakit, ilgili namaz vaktinin başladığı ilk anlar mı, yoksa başlangıç ve bitiş vakitleri arasında herhangi bir vakit midir?” sorusu akla gelmektedir.

“Allah’a en sevimli amel hangisidir?” sorusuna Rasûlullah (asm) “Vaktinde kılınan namaz.” diye cevap vermiştir.(1)

Ancak görüldüğü gibi bu vakit meşru vaktin neresi olduğu belli değildir. Hz. Peygamber (asm) Efendimizin uygulamalarından anlaşıldığına göre, bu fazilet vakti namaz vakitlerinin başladığı ilk anlardır.

Amellerin en hayırlısı, sorana ve mevcut duruma göre değişiklik arz etmekle beraber, namazların kılınması ekseninde belirtmek gerekirse, Hz. Peygamber’in (asm) “Hangi amel Allah’a en sevimlidir?” sorusuna “Vaktinde kılınan namaz.”(2) şeklinde verdiği cevap, normal şartlarda namazı vaktinde kılmak en faziletli amel olarak ifade edilmiştir.

İbn Dakîkı’l-Îd’in de belirttiği gibi, bunu bedenî amellere hamletmek gerekir. Başka bir defasında “En faziletli amel hangisidir?” sorusuna “Allah’a ve Rasûlüne iman etmektir.”(3) şeklinde verdiği cevap, bütün amellere değer katan imanın olması hasebiyle imanı en faziletli amel kabul etmek gerekir.

Dolayısıyla bedenî amellerde en faziletli amel vaktinde kılınan namazdır.

İbn Battâl’ın ifadesiyle ilk vaktinde namaza kalkmak gevşek davranıp geciktirmekten daha faziletlidir.(4)

İmam Zührî şöyle der: Bir gün Dımaşk’ta Enes b. Malik’in yanına gittim. Ağlıyordu. Seni ağlatan şey nedir, diye sordum. “Kendisine ulaşıp da şu namazdan başka bir şeyin bu kadar zayi edildiğini bilmiyorum.” dedi.(5) Enes (r.a.) namazın ilk vaktinde değil de geciktirilerek kılınmasından rahatsızlığını dile getirmiştir.

Buhari de bu rivayet ile ilgili attığı başlıkta “Namazın Vaktinden Zayi Edilmesi” olarak ifade etmiştir.

Hz. Enes bu ifadeyi Haccac’ın namazı geciktirmesi karşısında söylemiştir.(6)

Hz. Ebu Berze; Hz. Peygamber (asm), yatsı namazından önce uyumayı ve yatsıdan sonra da oturup konuşmayı kerih görürdü, dedi. Sabah namazından da birimiz yanında oturanı tanıyacak kadar aydınlık olduğu zaman ayrılırdı. Bu namazda altmıştan yüz ayete kadar okurdu, demiştir.(7)

Yatsıdan sonra faydasız sohbet etmeyi mekruh görmesi sabah namazını kaçırmamak, vaktinde kılabilmek içindir. Bu da namazların vaktinde kılınmasına verilen öneme işarettir.(8)

Kaynaklar:

1) Buhârî, “Mevâkît”, 5, no. 527.
2) bk. age.
3) Buhârî, “İman”, 18, no. 26, “Hâcc” 4, no.1519.
4) İbn Battâl, Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, 2/148; İbn Hacer, Fethu’l-Bârî, 2/9-10. (No. 527).
5) Buhârî, “Mevâkît”, 7, no. 530.
6) İbn Hacer, Fethu’l-Bârî, 2/13. (No. 529).
7) Buhârî, “Mevâkît”, 23, No. 568.
8) Daha geniş için bk. İbn Hacer, Fethu’l-Bârî, 2/73; Hayrunnisa Ağırman Mutlu, Hadislere Göre Namaz Vakitleri, Yüksek Lisans Tezi, Sivas, Aralık 2019.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet