ENFLASYON KARŞISINDA PARANIN DEĞER KAYBINI, FAİZ HADLERİNİ UYGULAYARAK KARŞILAMAK CAİZ MİDİR?
Düşük de olsa faizli bir muameleye girmek caiz değildir. Muamele de alınan üzcret de caiz olmaz.
Ancak hiçbir faizli işlem yapmadan, sadece verilen borcu kapatmak hususunda Ebu Yusuf`a göre durum değişir.
Borç para ödeneceği zaman, enflasyon farkından dolayı düşen değer miktarını ödemek caizdir. Düşük de olsa faizli bir muameleye girmek caiz değildir. Şimdilik muamele faiz sayıldığına ve istikbaldeki durumu meçhul olup her an değişmesi mümkün olduğuna göre, hüküm değişmez. Yalnız borcu kapatmak hususunda Ebu Yusuf’a göre durum değişir.
Mesela, bir kimse bir milyon liralık parayı bir seneliğine faizle bir buçuk milyona verirse, faizli olduğundan haramdır. Yalnız bir sene sonra daha önce verilen bir milyon para enflasyon sebebiyle ödeme anında bir buçuk milyona tekabül ederse onu, yani başlangıçta verdiği bir milyon mukabilinde bir buçuk milyon alması caizdir. Çünkü bu para altın ve gümüş olmadığı ve değeri itibari olduğu için, kendisine itibar edilen değere göre muamele görür. (Halil GÜNENÇ, Günümüz Meselelerine Fetvalar, I/320-321)
Fıkıhçılar, enflasyon altındaki farkın caiz olduğunu söylüyorlar. Örneğin on altın 10.000 TL karşılığı iken, bir arkadaşınıza 10.000 TL borç verdiniz. Bir sene sonra 10.000 TL'niz geri geldi, ancak değer kaybından dolayı sadece sekiz altın alabiliyor. Siz iki altın farkını alsanız faiz olur mu? Bu soruya İmamı Azam “Bilmiyorum!..” demiş. Bazı fıkıhçılar ise "Caizdir." demişler. Çünkü zarara uğramak söz konusudur. (bk. İbn Abidin, Mecmuatu'r-Resâil, 2/60)
BENZER SORULAR
- Borç alınan parayı iade ederken (öderken) enflasyon farkı verilir mi?
- Bankaya para yatırıp faiz geliri elde etmek caiz midir?
- Likit fon helal midir? Değilse, dinen en makul para koruma sistemi nedir?
- Elimizde olan bir miktar parayı bankaya vadeli yatırsak, ama faizini almasak, yine de faizin günahına girmiş olur muyuz?
- Enflasyonun altındaki faiz ile reel (gerçek) faiz arasında fark nedir?
- Ev yaptırmak, iş kurmak için düşük faizli banka kredisi almak caiz midir?
- İş kurmak için banka kredisi çekmek caiz midir?
- Bankaya faizli para yatırmak caiz mi? Bankaya yatırdığımız paraya karşılık faiz almak haram mıdır?
- Alacaklar üzerine ilave edilen gecikme faizi caiz midir?
- Yıllık enflasyon oranınca faizin caiz olduğunu duydum, diyanetin bu yönde fetvası varmış, doğru mudur?