İsmid sürmesi nedir, kullanmak sünnet mi?

- İSMİD isminde bir sürme var. Hz. Peygamber (asm) hadis-i şeriflere göre bunu tavsiye etmiş. KÜTÜB-İ SİTTE'DE hangi kaynaklarda var. TİRMÎZÎ'DE gördüm ama BUHARÎ'DE de var galiba CENAİZ kısmında. Ona da bakarsanız sevinirim. Ben az çok tetebbu' ettiğime göre 2 türlü ismid var. Biri buğday gibi |tahıllardan| yapılıyor, biri de |antimon ve sülfür| ihtiva ediyor. "sülfür" göze faydalı ama "antimon" zehirli. Bu sürmeyi kullanan birkaç kişiden okuduklarıma göre zarar değil de faydası olmuş.

Değerli kardeşimiz,

Sürmeyle ilgili birçok hadis vardır. (Wensinck, el-Mucem, “kḥl” md.)

Bunların bir kısmında Hz. Peygamber aleyhissalatü vesselamın görmeyi kuvvetlendirdiği ve kirpikleri gürleştirdiği için “ismid” (stibnit ve galen gibi madenlerden elde edilen sürme) kullanmayı teşvik ettiği (Ebû Dâvûd, Ṭıb, 14), kendisinin sürmedanlığının olduğu ve gece yatmadan önce gözlerine üç defa sürme çektiği ifade edilirken (Tirmizî, Libas, 22) diğer bir kısmında sürmenin süslenmek amacıyla kullanılışı ön plana çıkmış ve kocası ölen kadının dört ay on gün boyunca gözüne sürme çekmemesi istenmiştir. (Buhari, Ṭalak, 47)

Bazı sahabî ve tabiîlerin ihrama giren kişinin gözüne sürme çekmesini hoş karşılamadığı ve Resûl-i Ekrem’in, ihramlı kişinin gözünün o zaman hekimlikte kullanılan bir madde ile (sarısabır) tedavi edilmesini emrettiği belirtilmiştir. (Müslim, Ḥac, 89-90; Ahmed b. Hüseyin el-Beyhaki, V, 62-63)

Fıkıh kitaplarının çeşitli bölümlerinde sürmeyle ilgili hükümler yer almaktadır. Genel olarak süslenme amaçlı da olsa kadınlar için sürme caiz kabul edilmiş, erkekler için tedavi dışında sürme çekmenin hükmü tartışılmıştır.

Hanefîlerin bir kısmı, bunun süslenme maksadıyla yapılmasının caiz olmayacağını, diğer bir kısmı tekebbür değil güzellik ve vakar için yapılırsa caiz sayılacağını belirtir.

Malikîlerin bir kısmı, kadınlara benzeme sebebiyle sürmenin erkeklere mekruh olduğu görüşündedir.

Şafiîler ve Hanbelîler ise, erkek ve kadınlar için sürme kullanmayı müstehap sayar.

İbn Abbas, Nur suresinin 31. ayetinin tefsirinde gösterilmesine izin verilen süsler arasında sürmeyi de saymıştır. (Taberî, XVIII, 118)

Bununla birlikte kadının yüzünün avret olduğu kanaatini taşıyan fakihlere göre sürmenin gösterilmesi caiz değildir.

Makul ölçülerde kibre, gösterişe ve israfa kaçmadan süslenmek, İslâm’da teşvik edilen bir husus olmakla birlikte, bu tür meselelerde örf ve âdetin önemli role sahip olması sebebiyle konunun ayrıntıları hakkında farklı görüşlerin ileri sürüldüğü görülmektedir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet