Islık çalmak, alkışlamak, sarı ve kırmızı renkli elbiseler giymek günah mıdır?

1. Islık çalmak günah mıdır; günah olduğuna yönelik bir nas var mıdır? 2. Kişileri tebrik etmek anlamında alkışlamayı mahsurlu görenler var. Alkışlamakta bir mahsur var mıdır? 3. Erkeklerin sarı ve kırmızı giymemeleri gerektiğine ilişkin sahih kitaplarda bir nas var mıdır?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Cevap 1:

Cahiliye döneminde müşriklerin, Kâbe-i Muazzama'ya hürmet ettikleri, örtülerini her yıl değiştirdikleri ve oraya ibadet niyetiyle gelenlere ikramda bulundukları malumdur.(1)

İbadeti teşvik niyetiyle, birbirlerini alkışladıkları ve ıslık çaldıkları da bilinmektedir.. Kur'an-ı Kerim'de:

"Onların (müşriklerin) Beytulullahdaki duaları, ıslık çalmaktan ve el çırpmaktan (alkışlamaktan) başka bir şey değildir. (Ey müşrikler) Devam edegeldiğiniz o küfrünüzden dolayı, artık tadın azabı!.." (Enfal, 8/35)

hükmü beyan buyurulmuştur.

İmam Fahrüddin-i Razi; bu ayet-i kerime'nin tefsirinde:

"Allahu Teala (cc) kafirler hakkında; 'Onlar Beyt-i haram'ın sahipleri değildirler.' buyurmuş, daha sonra da müşriklerin dualarının ancak el çırpmak ve ıslık çalmak olduğunu haber vermiştir. (...) Keşşaf sahibi şöyle demektedir: "Ayette geçen Muka kelimesi; fual vezninde bir kelime olup ıslık çaldı manasına gelir. (...) Tasdiye kelimesine gelince, bu el çırpmak demektir" (2) diyerek, meseleyi izah etmiştir.

Hz. Abdullah ibn-i Abbas'dan (ra) gelen rivayette de Mekke müşriklerinin bu dua şekli üzerinde durulmuştur. Dolayısıyle hiçbir ihtiyaç yokken ıslık çalmak doğru değildir.

Resul-i Ekrem (sav)'in:

"Cennetin etrafı nefsin hoşuna gitmeyen şeylerle, cehennemin etrafı da şehevi arzularla (hoşa giden şeylerle) çevrilmiştir."(3)

buyurduğu malumdur.

Geleneklerini bahane ederek hevalarına (nefs-i emmarelerine) uygun bir hayat yaşayanlar, tevbe etmelidirler. Hesap gününe hazırlanan mü'minler; müşriklere muhalefet niyetiyle, alkıştan ve ıslık çalmaktan uzak durmalıdırlar. İnşallah bu niyetleri sebebiyle, sevaba nail olurlar.

Ancak hayvan otlatmak, deveyi yolda yürütmek gibi durumlar için ıslık çalınabileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak ıslık çalmanın iyi bir şey omadığını, bazı zor durumlarda söylemenin ise caiz olduğunu söyleyebiliriz.

Cevap 2:

Alkışlamak, o şeyi tasvip etmek mânasına gelen bir harekettir. Her devirde bunun ifadesi ayrı ayrı olmuştur. Nitekim günümüzde de eli ele vurmak suretiyle tasvip ifadesini bulmaktadır.

Denebilir ki, alkışlanan, yâni, tasvip edilen şey, İslâm'ın tasvip ettiği bir mesele ise câizdir, değilse câiz değildir. Alkışlanan kimse, alkışı, konuştuğu hakikatı tasvip mânasına almıyor da, kendini gurura sevkeden bir şımartma olarak görüyorsa, alkışlanmasını istememelidir. Böylece riyâya sevkeden şeyden de kendini kurtarmış olur.

Cevap 3:

Peygamberimiz (a.s.m)'in beyaz, siyah, yeşil ve kırmızı renklerden yapılmış elbiseleri çeşitli zamanlar da giydiği bilinmektedir. Ancak çoğu zaman beyaz rengi tercih ettikleri gibi, ashabına da tavsiye etmişlerdir. Kırmızı renk cübbe, hırka ve sarık giydiklerine dair rivayetler vardır.(4)

Ancak çok dikkat çekici ve itici renklerin giyilmemesi tavsiye edilmiştir.(5)

Dipnotlar:

(1) Geniş bilgi için M. Ali Sabuni, Ahkam Tefsiri İst.:1984 2/16 vd.
(2) Geniş bilgi için/ İmam Fahrüddin-i Razi- Tefsir-i Kebir (Mefatihu'l Gayb) Ank: 1991 C: 11 Sh: 309.
(3) Sahih-i Müslim-K. Cennet: 1, Ayrıca Sünen-i Tirmizi-K.Cennet: 21.
(4) İbn-i Sa’d, Tabakat I. 451; Buhari, el-Ebed 127 no: 348.
(5) bk. YARDIM, Ali Peygamberimizin Şemaili, Damla İst.1998 s.117-122.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet