"Kim içki içerse dördüncü sefere kadar kamçılayın, sonra öldürün." hadisini açıklar mısınız?

- İbnu Ömer (r.a) anlatıyor: "Resûlullah (asm) buyurdular ki:
"Kim (ısrarla) içki içerse dördüncü sefere kadar kamçılayın, sonra (devam ederse) öldürün."
- Bunu açıklar mısınız?

Değerli kardeşimiz,

İçki içmek, Mâide Suresi 90. âyetle kesin olarak yasaklanmıştır. Fakat cezası Hz. Peygamber (asm)'ın sünneti ve uygulamasıyla sabittir. Hz. Peygamber (asm) ve Hz. Ebû Bekir (ra), içki içene kırk sopa (celde) vurdular. Hz. Ömer (ra) zamanında içki içenler çoğalınca o, arkadaşlarıyla istişare etti. Haddin en az miktarı olan seksen değnek vurulmasını kararlaştırdılar. (bk. Dârimî, Hudûd,10; A. b. Hanbel, IV, 389).

İçki içme cezası uygulanabilmesi için, içen kimsenin akıllı, ergin Müslüman ve konuşabilen bir kimse olması lâzımdır. Sarhoş olarak yakalanan ve içki içtiği şahidler vasıtasıyla tesbit edilen kimseye bu ceza uygulanır.

"Rasûlullah (asm)'a şarab içmiş bir adam getirdiler. Rasûl-i Ekrem: 'Ona hadd vurunuz.' buyurdu. Ebu Hüreyre demiştir ki: Bizden bir kısmı eliyle, (bazıları da) ayakkabısı ve elbisesiyle dövdüler. (Dayaktan sonra) çekilip gidince: "Allah seni rüsvay etsin!' dediler. Peygamber (asm): 'Böyle söylemeyiniz, ona karşı şeytana yardım etmeyiniz.' buyurdu." (Buhârî, Hudûd, 4; Müslim, Hudûd, 35; Ebû Dâvud, 35, 36; Tirmizî, Hudûd,14,. 15).

Soruda bahsi geçen hadise gelince; Muaviye b. Ebi Süfyan (r.a) demiştir ki: Rasûlullah (asm):

"İçki içtikleri zaman onlara dayak atınız. Sonra yine içerlerse dövünüz, sonra tekrar içerlerse yine dövünüz, sonra yine içerlerse öldürünüz."(Tirmizi, Hudud 15; İbn Mace, Hudud 17; Nesai, Eşribe 42) buyurdu.

Nafi, İbn Ömer (ra) vasıtasıyla Rasûlullah (s.a.v) 'dan bu (önceki) hadisi manası ile rivayet etmiştir. Ravi (bu rivayette) şöyle demiştir: Zannediyorum, (şeyhim) beşincisinde: "Eğer (yine) içerse onu öldü­rünüz." buyurdu.

"Rasûlullah (asm)'a içki içmiş olan bir adam getirildi, ona dayak attı, sonra (yine) getirildi, yine dayak attı. Sonra (tekrar) getirildi, (tekrar) dayak at­tı. Sonra (tekrar) getirildi, yine dayak attı öldürmedi, (bu) bir ruhsattı." (bk. Ebû Dâvûd, Hudûd 35-37)

Hadisler bir kimsenin içki içmeyi tekrarla­ması halinde ilk üç seferde dayak atılacağını, dördüncü veya beşinci kez içmesi halinde öldürüleceğini ifade etmektedirler. Son hadiste ise Hz. Peygamber (asm)'in öldürmeyi kaldırdığı, yani kendisine içki içtiği için dördüncü kez getirilen şahsı öldürmediği bildirilmektedir.

Cumhuru ulemâya göre içki içmekte ısrar eden kişinin dördüncü kereden sonra öldürüleceğini bildiren hadisler mensuhtur (nesholunmuş, hükmü kaldırılmış). Hz. Peygam­ber (asm)'in kendisine dördüncü kez içki içtiği için getirilen şahsı öldürme­diğini bildiren hadis, öbürlerini neshetmiştir. Bazı alimlere göre ise bu, iç­kiyi helal görenler için veya Rasûlullah (asm)'ın maksadı tehdiddir, ya da öldü­rülme siyaseten tazir cezasıdır. Şimdi bu görüşleri serdeden bazı alimle­rin dediklerini nakledelim:

Tirmizi, şöyle diyor: "İnsanlar onun (öldürmenin) terkedildiğinde, yani, mensuh olduğu üzerinde icma etmişlerdir. Yahut da bu öldürme şiddetli dövme ile tevil edilir."

Münziri'nin nakline göre Tirmizi, Buhari'nin bu hükmün ilk dönemle­re ait olup bilahare neshedildiğini söylediğini ifade etmiştir.

Yine Münziri, İmam Şafii'den şu sözleri nakletmektedir: "Kati (öldürme) bu ve başka hadislerle neshedilmiştir."

Hattabi de şöyle der: "Bazen emir, cezayı vaad (ceza ile tehdit) şeklinde olur. Onunla bir fi­ilin vukuu kastedilmez. Onunla ancak bir işten sakındırmak kastedilir."

Muhtelif alimlerden yukarıya naklettiğimiz sözlerden elde ettiğimiz sonuç şudur:

Bir kimse içki içtiği zaman kaç kere içerse içsin öldürülmez. Cezası dayaktır. Dördüncü veya beşinci seferinde öldürüldüğünü bildiren hadis­lerden maksat şunlardan birisi olabilir:

1. Önceleri öldürme hükmü vardı, bilahare bu hüküm neshedildi.

2. Rasûlullah (asm)'ın maksadı, içki içmekten sakındırmak için tehdid idi. Öldürülmesi emri değildi.

3. Rasûlullah (asm)'ın "Onu öldürünüz" emri şiddetli dayaktan kinayedir.

Hanefi ulemasına göre, içki haddinde tedahül caridir. Yani bir kimse müteaddit defalar içki içmiş olsa ve bunlardan dolayı had vurulmamışsa hepsi için sadece bir defa had vurulur. Ama had vurulduktan sonra, tekrar içerse yine had vurulur; bu hal her içki içişte tekrarlanır. Çünkü ceza fay­da vermemiş dernektir. Onun için tekrar cezalandırılır. (bk. Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 15/194-196)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet