"Hidayet Allah'tandır." sözü nasıl anlaşılmalıdır?
Değerli kardeşimiz,
Hayır ve şerrin Allah’tan olması cihetiyle, insanları hidayete erdiren ve dalalete düşüren ancak Odur. İnsanlar birbirinin hidayet ve dalaletine sadece sebep olurlar. Hidayet ve dalaleti Cenab-ı Hakk'ın yaratmasını yanlış anlayan bazı kimseler,
“Hidayet Allah’tandır, o nasip etmedikten sonra insan doğru yola giremez.”
diyerek, hem başkalarını ikaz ve irşat etme yolunu kapatmakta hem de kendilerini kusurlarında mazur göstermek istemektedirler.
Önce şunu belirtelim: Cenab-ı Hakk'ın dilediğine hidayet buyurması caizdir. İnsanları saadete erdiren ve şekavete düşüren ancak o dur. Lakin yüce Rabbimizin bir kulunda dalalet yaratması, o kulun kendi cüzi iradesini kötüye kullanması sebebiyledir. Yoksa, kul kendi kabiliyetini dalalet yoluna yöneltmedikçe, Cenab-ı Hak onu o yola sevk etmez. Aynı durum hidayet için de söz konusudur. Nasıl ki insan rızık için gerekli bütün teşebbüsleri yaptıktan ve sebeplere başvurduktan sonra neticeyi Allah’tan bekler. Zira Rezzak (rızık verici) ancak Odur.
İnsan, sebepleri mükemmel bir şekilde yerine getirmekle, rızkı elde etmeğe muhakkak gözüyle bakamaz. Aynen öyle de bir kimseye Allah’ın emir ve yasaklarını en güzel bir şekilde tebliğ eden insan, neticeye kesin gözüyle bakamaz. Zira, Hadi (hidayete erdirici) ancak Odur.
Allah’ın dilediğine hidayet vermesi ise, hidayet şartlarına riayet eden kimseye, dilerse hidayet vermesi demektir. Yoksa, “hidayet için gerekli hiçbir sebebe riayetin gerekmediği” manasına gelmez. Bu düşünce tarzı rızık misalinde, tarlaya tohum ekmeden mahsul beklemeğe benzer.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- "Hidayet Allah'tandır." sözü nasıl anlaşılmalıdır?
- Allah'ın bir kula hidayet etmesi için, kulun ne yapması lazımdır?
- "Allah, saptırdığı kimseyi doğru yola iletmez." (Nahl, 16/37) ayetine göre, Allah bir kulunu niçin saptırır?
- En'am suresi 148. ayette, "Allah dileseydi biz ortak koşmazdık." diyen müşrikler azapla tehdit edilmekte; 149. ayette ise "Allah dileseydi hepinizi doğru yola eriştirirdi." denilmektedir. Bu iki ayeti nasıl anlamalıyız?
- Hidayet nasip işi midir; iman etmek insanın elinde midir?
- Hayır ve şerri Allah'ın yaratması ile şerleri nefisten bilmek konusunu açıklar mısınız?
- "Allah şaşırtmasın" ifadesini kullanmak doğru mudur?
- İyilikleri Allah'tan, kötülükleri nefisten bilmek, ne demektir?
- Firavunun hasta olmaması, sıkıntı çekmemesi doğru mudur? Doğru ise hikmeti nedir? Firavun Cenab-ı Hakk'a; "Bana sıkıntı vermediğinden saptım" diyebilir?
- Hayır ve şerri, Allah'ın yaratması ne demektir?