"Hakkında azap hükmü kesinleşmiş kimseyi, sonuçta ateşi boylayacak olanı sen mi kurtaracaksın!" (Zümer, 39/19) Bu ayete göre şefaati nasıl anlamak gerekir?

Zümer Suresi, 19. Ayet:

"Hakkında azap hükmü kesinleşmiş kimseyi, sonuçta ateşi boylayacak olanı sen mi kurtaracaksın!"

Ayetin Açıklaması:

"Hakkında azap hükmü kesinleşmiş kimse" tefsirlerde genellikle inkârcı tutumu nedeniyle azabı hak etmiş kişi olarak açıklanmış; âyet, "Kim azabı hak ederse, artık o kişi ateşe atılacak ve senin onu kurtarman da mümkün olmayacaktır." şeklinde yorumlanmıştır. (bk. Diyanet Tefsiri, Kur’an Yolu: IV/532.)

İbn Abbas dedi ki: Bu buyrukla Ebu Leheb'i, onun çocuklarını ve Peygam­ber (asm)'ın aşiretinden olup iman etmekten geri kalan kimseleri kastetmek­tedir. Yüce Allah burada: "Sen mi?" buyruğuyla soruyu ikinci defa tekrarla­ması, ifadenin uzunluğundan dolayı olup te'kid olmak üzere tekrarlanmış­tır. (bk. İmam Kurtubi, el-Camiu li Ahkâmi’l-Kur’an, Buruc Yayınları: 15/156-157)

Resûlullah (a.s.m) Efendimiz, amcası Ebû Leheb ve benzeri önemli ki­şilerin İslâm'a girmelerini çok arzu ediyor ve bunu sık sık hatırından ge­çiriyordu. Oysa Cenâb-ı Hak, çok önceden yanılmayan ilmiyle, sözü edilen kimselerin her şeye rağmen imân etmiyeceklerini tesbit etmiş bulunuyor­du. O hâlde Hz. Peygamber (a.s.m)'in bu husustaki ısrarlı arzusunun bir ya­rarı olmayacaktı. Zira gerek Ebû Leheb, gerekse aynı paralelde olan ileri gelenler, kendi kaderlerini kendi elleriyle çizmiş bulunuyorlardı. İlâhî ilmin yanılması, hatâ yapması söz konusu olamazdı. O bakımdan ilgili âyetle Cenâb-ı Hak, Peygamber'e (a.s.m) tebliğ ve irşad görevini hatırlatmakta ve doğru yola eriştirmenin Allah'a ait olduğunu bildirmektedir.

Aklını, idrâkini, hakkı arayıp bulma doğrultusunda kullanmayıp onu nefsinin, bencilliğinin emrine terkeden sapıklar ölmeden önce cehennem­deki yerlerini hazırlamış ve orayı hakketmişlerdi. Ölünceye kadar dönüş yapmayacakları kesinlik kazanmıştı. O takdirde ateşte olan (olacak) kim­seyi kurtarmak mümkün müdür?

Böylece kaderin önemli bir yanı açıklanarak mü'minlere bilgi verilmek­te ve şüpheler giderilmektedir. (bk. Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 10/5225.)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Şefaatin olup olmadığı konusunda, ayetler arasında çelişki var mıdır?

- Kur'an'da pek çok ayette geçen "kalplerin mühürlenmesi" ne demektir?