Elma, salatalık gibi katı yiyecek maddeleri necasetten temizlerken üç defa mı yıkamak gerekir?..

Değerli kardeşimiz,

Görülen pislik, dışkı ve kan gibi gözle görülen ve aynî varlığı olan pisliklerdir. Bunları Bir defa da olsa kendisinin yok edilmesi ile temizlenmiş olur.

Görülmeyen pislik ise, sidik gibi kuruduktan sonra varlığı gözle görülemeyen pisliktir. Temizlenmesi yıkayanın temizlendiğine kanaat getirinceye kadar yıkaması ile olur. Vesveseli kimse için yıkama sayısı üçtür. Zahiru'r-rivayeye göre her defasında sıkmak da gerekir. Çünkü pisliği çıkaracak olan sıkmadır.

Temizleme Şekil ve Yolları: Temiz olmayan şeyleri temizlemek için özelliklerine göre çeşitli yollar vardır.

1. Su ile yıkamak: Su, hem pisliği temizleme ve hem de abdest ve gusülde kullanılma bakımından asıl temizleyicidir. Allah Teâlâ şöyle buyurur:

"Sizi temizlemek için Allah gökten su indiriyor." (A'râf; 7/11);

"Biz gökten temizleyici su indirdik." (Furkân, 25/48).

Temizlik için kullanılacak su, yağmur, kar, nehir, göl, deniz, kuyu, pınar ve sel sularının toplandığı gölet suları olabilir. Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurmuştur:

"Su, temizdir. Onu tadı, rengi veya kokusu değişmedikçe dışarıdan bir şey kirletmez" (Buhârî, Vüdû', 67).

Yine Allah elçisi, Esmâ binti Ebî Bekir'e elbisesini hayızdan nasıl temizleyeceği konusunda; "Ovalar sonra da su ile çitiler." buyurmuştur (Buhârî, Vüdû', 63; Müslim, Tahâre, 110; Ahmed b. Hanbel, VI/134, 346).

Hanefilerde tercih edilen görüşe göre hakikî pislikler gül suyu, sirke, meyve ve bitki suyu gibi normal su dışındaki sıvılarla da temizlenebilir. Hanefîler su dışındaki temizleyici sayısını yirmi bire kadar çıkarmışlardır. Diğer mezhepler bunların bazılarında Hanefilerden farklı görüşe sahiptirler.

Ancak su dışındaki sıvılarla abdest alınmaz, gusül yapılmaz. Bu konuda görüş birliği vardır (İbn Âbidin, a.g.e., I/ 284 vd.; ez-Zeylaî, Tebyînül-Hakâik, I/60 vd.; el-Meydânî, el-Lübâb, I/24 vd.).

Su ile temizlemenin şekli:

1. Necâset, sidik, köpek salyasının eseri gibi görünmeyen nitelikte ise, temizlendiğine kanaat getirinceye kadar yıkanır. Bu da üç defadır. Delil şu hadislerdir:

"Sizden birinizin kabına köpek ağzını soksa, onu üç defa yıkasın." Başka bazı rivayetlerde "yedi defa yıkasın" ifadesi vardır. (Buhârî, Vüdû', 33; Müslim, Tahâre, 89, 91, 92, 93; Ahmed b. Hanbel, II/314, 427).

"Sizden biriniz uykusundan uyandığında, kaba sokmadan önce elini üç defa yıkasın." (Buhârî, Vüdû', 26; Mâlik, Muvatta', Tahâre, 9; Ahmed b. Hanbel, II/465).

Köpeklerin ağzını sokmasından dolayı yedi defa yıkama emri, İslâm'ın ilk dönemlerinde zorunlu olmadıkça evde köpek beslemeyi sınırlamak amacına yönelik idi.

2. Necâset, kan ve dışkı gibi gözle görülen çeşitten ise, bunların temizliği bir defa da olsa pisliğin kendisini gidermekle olur. Ancak, yıkanmasına rağmen renk ve koku gibi giderilmesi güç bir eseri kalırsa, bu zarar vermez. Tercih edilen görüşe göre su saf bir hal alıncaya kadar yıkanır.

Nitekim Havle binti Yesâr dedi ki:

"Ey Allah'ın Resulü! Benim bir tek elbisem var ve onda hayız oluyorum." Hz. Peygamber (asm) buyurdu ki: "Temizlendiğin zaman kan bulunan yeri yıka ve onunla namaz kıl." Havle dedi ki: "Ya Resulullah! izi kalırsa?" Buyurdu ki: "Su sana yeter, kanın eseri ise zarar vermez." (Ahmed b. Hanbel, II/364, 380; eş-Şevkânî, Neylül-Evtâr, I, 40).

Buna göre meyve ve sebzelere bulaşmış necaseti temizleninceye kadar yıkamak gerekir. Duruma göre bir defa veya üç defa yıkanır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet