Allah (c.c)'ın cehennemliklere nazar etmeyeceği ifadesini nasıl anlamalıyız?

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetin meali şöyledir: “Önemsiz bir menfaat karşılığında, Allah'a verdikleri ahdi ve yeminlerini bozanların âhirette hiçbir nasipleri yoktur. Kıyamet günü Allah onlarla konuşmayacak, onların yüzlerine bakmayacak ve onları temize çıkarmayacaktır. Onların hakkı çok acı bir azaptır.” ( Al-i İmran Suresi, 3/77)

Allah'ın bu kimselerle konuşmaması ve onlara bakmamasından maksat, on­ların Allah Teâlâ nezdinde hiçbir değerlerinin ve itibarlarının olmaması, O'nun ga­zabına müstahak olmaları; Allah'ın onları temize çıkarmaması "tezkiye" etmeme­si, onları bağışlamaması ve günahlardan arındırmaması; ya da sâlih kullarına lâyık gördüğü övgüden onları yoksun bırakmasıdır ki, bunlar kulluk bilincine sahip kişi için gerçekten çok vahim sonuçlardır. (İbn Atıyye, 1,460; Zemahşerî, 1,197)

Ayette -konumuzla ilgili olarak- vurgulanan üç husus vardır: Konuşmamak, yüzlerine bakmamak, temize çıkarmamak..

a. Konuşmamak küsmekten; bakmamak kızgınlıktan; temize çıkarmamak af kapsamı dışında bırakmaktan kinayedir.

b. Bu üç husus sırasıyla biri diğerinin manasını açıklamakta ve gittikçe dargınlığın şiddetini göstermektedir. Buna göre; Allah'ın kıyamet günü o dinini dünyaya satan inkârcılarla arasının ne kadar açık olduğunu, onlara ne kadar kızgın olduğunu göstermek için, onlarla -bizzat- asla konuşmayacaktır. Bırakın konuşmayı, bir kere olsun onların yüzüne bile bakmayacaktır. Çünkü, hiç birisini temize çıkarmayacaktır.

c. Dünya menfaati için Allah'a verdikleri ahdini bozanlar, ahirette kıymetsiz / değersiz, her şeyini yitirmiş birer mahluk olarak kalmaya mahkumdur. Ayette meal olarak yer alan “âhirette hiçbir nasipleri yoktur” cümlesi bunu vurgulamaktadır.

d. Allah onlarla dostça konuşmaz, onlara şefkat, merhamet nazarıyla bakmaz, hiçbir zaman onları temize çıkarmaz. 

Bu açıklamalardan anlaşılıyor ki, bakmaktan bakmaya fark vardır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet