Osmanlı ajanları nasıl ibadet ederdi?

- Osmanlı devletinde başka devletlerin içinde casusluk yapmak için gönderilen kişiler orada kimliği belli olmasın diye farz olan ibadetlerini bile yapmama iznine ulema nasıl izin vermiştir?

Değerli kardeşimiz,

Ulema bu izni zarurete dayalı olarak vermişlerdir. Onlar namazlarını göz iması ile de kılabilirler.

İslam kaynaklarında, kendi devleti lehine casusluk yapan bir Müslümanın dinî görevlerini yerine getirirken karşılaştığı zorluklar sırasında faydalanabileceği ruhsatlara dair bilgiye rastlanmamaktadır.

Bununla ilgili literatürde tespit edilebilen bir örnek, Medine’ye saldırmak üzere Urene’de taraftar toplamaya başlayan Halid b. Süfyan b. Nübeyh el-Hüzelî’yi öldürmekle görevlendirilen Abdullah b. Üneys el-Cühenî’nin içtihadıdır.

İslam hukukçuları esas itibariyle, erkânına riayet imkânı bırakmayan hastalık veya şiddetli savaş hâli dışında farz namazların yürürken, kıbleden başka bir tarafa yönelerek veya ima ile edasına ruhsat vermemişlerdir.

Ancak düşmanını kaçırmamak için ardından takip eden Abdullah b. Üneys’in bu sırada ima ile namazını da kıldığı, Hz. Peygamber (asm) Efendimizin ise onun bu içtihadını onayladığı rivayet edilmektedir. (bk. Ebu Davud, Sefer, 20; Serahs, Şerhu’s-Siyeri’l-kebîr, 1/266-270)

Bu hususta hüküm verirken maslahat ve zaruretle ilgili genel kurallara başvurmanın zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet