Askere cuma namazı farz mıdır?

Normalde, bin beş yüz yıllık İslam tarihinde askerlerin cuma namazını kıldığı bilinmektedir. Alparslan’ın Malazgirt zaferi cuma namazının kılınmasından sonra başlayan bir savaşın sonucu olduğunu tarih bize bildirmektedir.

Hz. Peygamber (asm) zamanında askerlerin değil cumayı, beş vakit namazı cemaatle kılmaları hususundaki ilahi talimatı, askerî stratejiyle barışık bir halde söz konusu olduğunu Kur’an’dan öğreniyoruz.(bk. Nisa, 4/102).

Bununla beraber, savaş esnasında imkân bulamadıkları takdirde, askerlerin namazlarını kazaya bırakabileceklerini ve Hendek savaşında bizzat Hz. Peygamber (asm)’in askerleriyle birlikte kılamadığı namazlarını daha sonra kaza ettiğini, sahih hadis kaynaklarından öğreniyoruz.(bk. Buharî, Cihad, 98; Müslim, Mesacid, 202-206).

Cumanın farz olmasının bir şartı da özgürlüktür. Asker, kendi başına buyruk değil ve dolayısıyla özgür de değildir. Bu sebeple, kendisine izin verilmediği takdirde onun bir vebali yoktur. Cuma namazına gönderilmezse veya cuma saatinde nöbette olur da kılamazsa onun yerine öğle namazını kılar.