Kıyamet günü secde edenlere, (kâfirlerin) ateşten, kurtuluş fidyeleriniz yapılması ne demektir?

- Ebu Bürde babasından anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Kıyamet günü, Aziz ve Celil olan Allah, mahlükâtı topladı mı Ümmet-i Muhammed'e secde etmeleri için izin verir. Onlar Allah'a uzun bir secde yaparlar. Sonra: "Başlarınızı (secdeden) kaldırın. Biz sayınız kadar (kâfirleri) ateşten, kurtuluş için fidyeleriniz yaptık." buyurulacaktır."
- Bu hadisi açıklarsanız sevinirim. 

Değerli kardeşimiz,

Taberanî’nin Ebu Musa (el-Eşarî)'den yaptığı rivayet göre, Peygamberimiz (a.s.m) şunları söylemiştir:

“Allah, kıyamet günü mahlukatı topladığında, Ümmet-i Muhammed'e secde etmeleri için izin verir. Onlar Allah'a uzun bir secde yaparlar. Sonra onlara: ‘Başlarınızı (secdeden) kaldırın. Biz sayınız kadar (kâfirleri), ateşten kurtuluşunuz için fidyeleriniz yaptık.’ denilir.” (bk. Mecamu’z-Zevaid, 10/70).

İbn Mace de Ebu Bürde tarikiyle Ebu Musa’dan aynı hadisi rivayet etmiştir.

Hadisin manası şu olabilir: Allah -adaletinin bir gereği olarak- her insan için hem cennette hem de cehennemde bir yer hazırlamıştır. Cehennemliklerin cennetteki yerleri ehl-i cennet olanlara verilir. Tersi de söz konusudur. Bu hadiste “fidye” olarak ifade edilen husus, bu gerçeğe işaret etmektedir.

Nitekim Müslim’de de Ebu Musa’dan aktarıldığına göre Hz. Peygamber (a.s.m) şöyle buyurmuştur:

“Kıyamet günü geldiğinde, Aziz ve Celil olan Allah her Müslüman’a bir Yahudî veya bir Hristiyan’ı teslim eder ve ‘İşte bu, senin ateşten kurtuluş fidyendir.’ buyurur.” (Müslim, Tevbe, 49).

Özetlersek; herkes için iki yurtta da yerler vardır. Kâfirler cehennemdeki yerlerini aldıkları zaman, âdeta Müminlerin oradan kurtulmaları için birer kurtuluş fidyesi olmuş olurlar. (bk. Nevevî, ilgili hadisin şerhi). Yani, mesele Allah’ın affına bağlıdır. Allah’ın ilk başta affettiği kimselerin fidyesi hemen belli olduğu gibi, cehenneme girdikten sonra affedilenlerin fidyesi de o zaman belli olur. Ayrıca, “kurtuluş fidyesi” kavramı -yalnız bu ümmet için değil- bütün cennetlikler için geçerlidir. Nitekim, bazı rivayetlerde “bu ümmet” yerine, “Ehl-i tevhid” ifadesi kullanılmıştır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet