"Kişinin konuşmalarında 'inşallah' demesi imanının mükemmelliğindendir." hadisini nasıl anlamalıyız?

Evet,

“Kişinin ‘İnşallah’ demesi imanın kemalindendir.” (Suyuti, Camiu’s-sağir, II/ 50)

anlamına gelen bir hadis rivayeti bulunmaktadır.

Bu sözde Allah'ın her şeye muttali olduğunu, o dilemezse hiç bir işin vücuda gelemeyeceğine iman etmek vardır. Böyle bir inanç sahibi imanın kemal mertebelerine çıkmıştır.

"Allah Teâlâ dilerse olur." manasına, bütün işlerini Allah Teâlâ'nın dilemesine havale etmek için söylenen sözdür.

Allah Teâlâ'nın huzurunda itaat edenlerden olmak için, her işte "inşaallah" demelidir! hadis-i şerifte buyuruldu:

"İnsanlar için, inşaallah demekten daha faziletli itaat edicilik yoktur."

"Şunu yapacağım" veya "Yarın şuraya gideceğim." denince de "İnşaallah" demelidir!

Bir kimse ile bir şey kararlaştırırken "inşaallah" denirse, sonradan o iş yerine getirilmezse, yalancı olunmaz. (Miftah-ül Cenne)

Kesin işlerde de "inşaallah" denir. Mescid-i Haram'a girileceğini Allah Teâlâ bildirdiği halde, inşaallah denmesini öğretmek için, "Mescid-i harama inşaallah gireceksiniz" buyurdu. (Feth, 48/27)

İsmail (as)'ın,

"... Babacığım, sana emredilen ne ise, onu yap! İnşaallah beni sabredicilerden bulursun."(Saffat, 102)

dediği de Kur'an-ı Kerim'de bildirilmektedir.

Peygamber Efendimiz (asm) de, mezarlığa uğrayınca, ölüm muhakkak olduğu halde, ilâhi terbiye gereği olarak, "İnşaallah biz de size kavuşacağız." buyurdu. (Müslim)

Peygamber Efendimiz (asm), duasının kabul olacağını âyet-i kerimeye istinaden kesin olarak bildiği halde şöyle buyurdu:

"Her peygamberin duası kabul olur. Her peygamber, ümmeti için dünyada dua etti. Ben ise, kıyamette ümmetime şefaat izni verilmesi için dua ediyorum. Duam inşaallah kabul olacak. Müşrik olmayanların hepsine şefaat edeceğim." [Müslim]

Hz. Süleyman (as)’ın İmtihanı:

Kur'an-ı Kerim'de mealen şöyle buyurulmuştur;

"Biz Süleymanı imtihan ettik. Tahtının üstüne bir ceset bıraktık. Daha sonra o, yine [Rabbine] döndü." (Sad, 38/34)

Fahreddin-i Razi Hazretleri buyuruyor ki:

Süleyman aleyhisselam, bir gecede, zevcelerinin hepsini dolaşacağını, onlardan herbirinden birer erkek çocuk dünyaya geleceğini, Allah yolunda muharebe edeceklerini söyledi. Fakat, inşaallah demeyi unuttu. Sakat bir çocuk dünyaya geldi. Bunu götürüp, babasının tahtına bırakıverdiler. Hadis-i şerifte, "Yemin ederim ki, Süleyman aleyhisselam inşaallah deseydi, dediği gibi olurdu." buyuruldu. (Buhari)

Resulullah Efendimize (asm); ruh, Eshab-ı Kehf ve Zülkarneyn'den sorulunca; "Yarın gelin, haber vereyim." buyurmuş, inşaallah demeyi unutmuştu. Bu sebeple birkaç gün Resulullaha vahiy gelmedi. Sonra şu mealdeki âyet-i kerime nazil oldu:

"İnşaallah demeden hiçbir şeyi 'yarın yapacağım' deme!" (Kehf, 18/ 23, 24)

Peygamberler günah işlemez; bunun gibi hareketlerine "zelle" denir.