İslam’da hayal kurmanın ne gibi bir önemi vardır?

İnsanı hayata bağlayan en önemli unsurlardan biri hayal kurmaktır. Eğer Allah hayal kurma mekanizmasını vermeseydi, insanların hayatı zehir zemberek olurdu. Ufak bir hayal kırıklığına uğrayan bir insanın perişan haline baktığımız zaman, geleceğe ait hiçbir hayali olmayan kimselerin perişan hallerini kestirmek zor olmasa gerektir.

Allah insana pek çok güzel fonksiyona sahip hayali vermekle kalmamış, aynı zamanda hayalin aşırıya kaçmaması için gereken sınırları belirleyen aklı da vermiştir. Aklıselim sahibi kimse, elbette önüne düşen her hayali düşleyip mutlaka ulaşılması gereken bir Leyla gibi tasarlayacak olursa, netice itibariyle bir gün -geçici de olsa- Mecnun olması mukadder olacaktır.

Her ilacın bazı yan etkileri olduğu halde o ilaçları kullanmak zorunlu olduğu gibi, insanın mahiyetinde ekilen pek çok güzel manevî unsurların, duygu ve düşünce mekanizmalarının da bazı yan etkileri olmaktadır. Akıl çok güzel olmakla beraber, onun taşıyamayacağı yükleri yüklediğinizde onun uçmasına sebep olabilirsiniz.

Birçok akıllı filozof, aklını sınırlarının ötesine kaydırdığı, iman esaslarını da -vahiy ışığına ihtiyacını hissetmeden- aklıyla çözmeye çalıştığı için, sonuç itibariyle çok ahmak bir materyalist olup çıkmıştır.

Bu açıklamadan anlaşılıyor ki, hayalin varlığı büyük bir nimettir, onun imal hatası yok, kullanım hatası vardır. Nitekim hayali yanlış yerde kullananlara “hayalperest” adı verilmiştir.