İmam Rabbani Hazretlerinin, “Daha fazlasını ödemek şartı ile ödünç vermek faizdir; mesela on iki kile ödemesi için on kile buğday verilse, aldığı on iki kilenin hepsi haram olur.” ifadesinin hükmü nedir?

Ödünç verilen paranın karşılığında, daha fazla para almak şüphesiz faizdir. Hatta bir ödünç karşılığında herhangi bir menfaat temin etmek de faizdir. Nitekim Peygamberimiz (asm) şöyle buyurmuştur:

“Herhangi bir menfaat kazandıran bir ödünç işlemi faizdir.” (Süyûtî, el-Câmiu's-Sağir, nr. 6336)

Faizle muamele görmüş bir paranın / bir malın az da olsa kirlendiği doğrudur. Eski alimlerden bazıları -kölesi tarafından ihtikârla- malına haram karıştığını gördüğünde, bütün malının sadaka verilmesini emretmiştir. Bunu Gazalî İhya’da belirtmiştir. Fakat bu husus işin fetva değil, takva tarafıdır. Binaenaleyh, İslam hukuku açısından ölçü şu ayettir:

“Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve eğer mümin iseniz geri kalan faizi terkedin! Eğer böyle yapmazsanız Allah ve Resulü tarafından size savaş açıldığını biliniz! Eğer faizcilikten tövbe ederseniz, sermayeleriniz sizindir. Böylece ne haksızlık eder, ne de haksızlığa uğrarsınız.” (Bakara, 278-279).

Görüldüğü gibi bu ayetlerde, faizle muamele görmüş sermayenin geri alınabileceğine, yalnız faizin terk edilmesinin gereğine işaret edilmektedir.