Kur'an okurken RA harfiyle ilgili olan, arız kesre ve hükmürra ne demektir? Onun gelmiş olduğunu nasıl anlayabiliriz?

Kur'an okurken her harfin kendine göre bir okunuşu vardır. RA harfi bulunduğu duruma ve harekesine göre kalın veya ince okunabilmektedir.

Arız kesre: Asıl hakkı sükun iken bir nedenle kesrelenen harfin harekesi arız kesredir. Hemze-i vasılların kesresi Kesre-i Arizidir. Örnek:ارجعى لمن ارتضى 

Buna göre kendisi sakin olup başka bir nedenle kesre olanlar arızı kesredir.

ر sakin ر dan önceki harf de kesre-i arizi ile harekeli olursa; veya bir önceki harf kesreli vasıl hemzesi olursa, bu durumda R harfi kalın okunur. Örnek:  ارجعى لمن ارتضى

HÜKMÜR-RA ( RA'nın HÜKÜMLERİ ): Ra'nın on iki (12) hali vardır. Bu on iki halin beşi kalın, dördü ince, üçü ise hem ince hem kalın okunur.

KALIN OKUNAN YERLER:

ر harekeli olup harekesi fetha veya zamme olursa; Örnek: رخوما ارايت

ر sakin (cezimli) olup ondan bir önceki harfde fethalı veya zammeli olursa; Örnek:  وامر وانحر  

ر sakin, bir önceki harf de sakin, onun öncesindeki harf de fethalı veya zammeli olursa; Örnek:فى الصدور  والعصر  

ر sakin, bir önceki harf de kesreli olur ve? dan sonraki harf de huruf-u istila denilen
خص ضغط قظ  harflerinden birisi olursa; Örnek: مرصاد فرقة 

NOT: Bu durumdaki harf-i isti'lanın meksur olmaması da şarttır. Şayet meksur olursa o zaman hem kalın, hem ince okumak caiz olur. Örnek:  كل فرق  (Kur'an'da bir örneği vardır.)

ر sakin ر dan önceki harf de kesre-i arizi ile harekeli olursa; veya bir önceki harf kesreli vasıl hemzesi olursa;

Kesre-i Arizi: Asıl hakkı sükun iken bir nedenle kesrelenen harfin harekesi kesre-i arizi dir. (Hemze-i vasılların kesresi Kesre-i Arizidir.) Örnek:  ارجعى لمن ارتضى 

İNCE OKUNAN YERLER:

ر harekeli olup harekesi kesre olursa; Örnek: رجال يريد

ر sakin, ر dan bir önceki harf ise kesreli olup, bir sonrasında da huruf-u istila harflerinden biri olmazsa; Örnek:  فى مرية مرفقا 

ر sakin,ر dan önceki harf de sakin, ondan bir önceki harf de kesreli olursa; Örnek:  بصير حجر 

? sakin, ر dan önceki harf de lin harflerinden biri olursa; Örnek:خير سير

HEM İNCE HEM KALIN OKUNAN YERLER:

ر sakin,ر dan bir önceki harf ise kesreli olup, bir sonraki harf de huruf-u istiladan ve kesreli olursa;
Örnek:  كل فرق (Kur'an'da bir örneği vardır.)

ر sakin,ر dan bir önceki harf huruf-u istiladan ر veya ر harflerinden biri olur, ondan bir önceki harf de kesreli olursa; Örnek:  عين القطر من مصر 

فاسر اذا يسر ان اسر kelimelerinde durulduğunda umumi kural geleneği kalın; aslında bulunup sonradan hazfedilen (kaldırılan) ? lara işaret için ince okunur.

İlave bilgi için tıklayınız:

TECVÎD