İstihare, mutlaka hayırlı mıdır?

- Evlilik için düşündüğüm kişi için en az 3 kez istihare namazı kıldım hep hayırlı çıktı fakat sonuç büyük bir hayırsızlık?
- Hissiyata baktım içime ferahım doğdu, rüyaya yattım hayırlı çıktı, üstelik rüyaları gerçekleşen bir insanım. Hep rüyamda onun helâlim olduğunu gördüm hayırlı olduğuna kanaat edip karar verdim. Lakin başıma gelmedik engel, felaket, üzüntü kalmadı. Sonunda iş bozuldu.
- Madem benim için hayırsızdı, neden hayır gibi göründü?
- Bu konuyu nasıl yorumlarsınız?

Değerli kardeşimiz,

- İstihare namazı vardır. Fakat hadislerde istihare rüyası diye bir şey yoktur. Bu işi zaman içinde bazı zatların gördüğü rüyalar esas alınarak yaygınlaşmıştır.

Demek ki, önce şunu bileceğiz ki, rüyada bir şeyler görme geleneği hadiste emredilen istihare ile bir alakası yoktur.

- İstihare, istişarelerden sonra yapılır. Maksat, bu namazı kılıp duasını yaptıktan sonra kalbine gelen rehber ışık doğrultusunda -olumlu veya olumsuz- bir karar vermektir. Ve bu kararı vermekle karasızlık sıkıntısından kurtulmaktır. Bu rehber ışık her zaman doğru değerlendirilmeyebilir.

- Diğer bir ifadeyle istihare, akıl, hikmet, görünürdeki realiteler ışığında yapılan istişare ve değerlendirmelerden sonra yine de kalp tatmin olmadığı zaman, arzulanan işin hayırlı olup olmadığını öğrenmeye yardımcı olacak bir kıvılcımdır.

Bu kıvılcım her zaman doğru bir sinyal vermeyebilir. Çünkü insanlardaki coşkun duygu ve dürtüler bir tarafa ağır temayül gösterirlerse kişinin değerlendirmesi de o tarafa ağır basar. Ve bu sebeple de kişi tarafından doğru bir değerlendirmeye tabi tutulmayabilir.

Demek ki, burada rüyanın bir suçu yoktur. Çünkü, üç çeşit rüyadan yalnız biri rüya-yı sadıkadır. Bu sadık rüya dahi hayalin karışmasıyla renk değiştirir. Onun içindir ki, rüyalar tevilden daha derin bir yorum olan tabire ihtiyaç duyar. Nice çirkin manzaralar altında çok güzel hakikatler saklanmış olur.

Kaldı ki, görülen rüyanın şeytani olma ihtimali de vardır. Bu durumda arzu edilen işin güzel görünmesinde şeytanın parmağı olabilir.

Son olarak şunu da belirtelim ki, Allah -imtihanın gereği olarak- görünen hayatımızda bize her şeyi doğru yapmamız için müdahale etmediği gibi, rüyalarda da böyle bir müdahalede bulunmaz.

Örneğin, sizin durumunuz da böyle bir imtihan süreci olabilir. Yani, arzularımızın keyfimize göre tahakkuk etmediği zaman bunun faturasını Allah’a kesip kesmeyeceğimiz konusunda testlerden geçiyoruz. Hz. İbrahim’den hikâye edilen,

 “Ben hasta olduğum zaman Rabbim bana şifa verir.” (Şuara, 26/80)

mealindeki ayetin verdiği dersi iyi anlamaya çalışmalıyız.

Görüldüğü gibi, o insan açısından kötü olan hastalığı kendine isnat ederken, güzel olan şifayı ise Allah’a veriyor. Bu durum, teslimiyetin edebi ve edepli ince bir ayarıdır...

Soru:
Allah şeytanı istihareye neden karıştırsın ki?
İstihare de olsa, şeytanın rüyaya girme durumu olabilir. O zaman Allah şeytanı istihareye neden karıştırsın? Ya da eğer bu kadar yanlış çıkma ihtimali varsa niçin bize böyle bir imkan versin Rabbim? Allah kullarını bile bile yanıltmaz mı?

Cevap:

İmtihanın olduğu her yerde kuvve-i melekiyenin ilhamı gibi lümme-i şeytaniyenin vesveseleri de vardır. Bu sebeple, istiharenin bu umumi kuraldan istisna edilmesi söz konusu değildir.

Nitekim, “Senden önce de Biz hiçbir resul veya nebî göndermedik ki, onlardan biri bir şey dilediğinde, şeytan onun dileğine bir vesvese karıştırmış olmasın. Fakat Allah şeytanın attığı vesveseyi giderir ve ayetlerini sapasağlam yerleştirir. Zira Allah her şeyi bilen, her işi hikmetle yapandır” (Hac, 22/52) mealindeki ayette şeytanın peygamberlerin arzu ve temennilerine bile vesvese karıştırdığı bildirilmiştir. Ancak, Allah vesveseyi giderir ve sapasağlam yerleştirir.

İmtihanda olan insanın istiharedeki negatif pozisyonu göstermesi, kişinin akıl ve iradesini de kullanmasına yol açmaya yöneliktir. Zira imtihan devam ediyor.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet