Çocukta yalnızlık ve karanlık korkusu var, ne tavsiye edersiniz?
- Benim oğlum 9 yaşında. Allah’ın izniyle şubat ayında 10 yaşına girecek. Çocukta yalnızlık ve karanlık korkusu var. Gün içinde bile evde yalnız duramıyor.
- Okul evimizin hemen yanında. Geçen gün sabah 7:30’da onun bir küçüğünü yani kardeşini okula bırakıp gelecektim. 4 dakika içinde sokağa çıkmış mahalledekileri ayağa kaldırmıştı. Annem babam nerede diye.
- Ne yapmamız gerekir, tavsiyeniz nedir?
Değerli kardeşimiz,
Korku duygusu, hayatımızı tehlikelere karşı korumak için Allah’ın insanlara verdiği en önemli duygulardan biridir. Bu duygu olmasa, çocukların hayatı her an tehlikede olabilirdi.
Onun için öncelikle bilmeniz gerekir ki, korku, özellikle de yalnız kalma korkusu çocuklarda en sık rastlanan bir durumlardan biridir.
Ancak bu korku, yaş aralığı çocuktan çocuğa göre değişmekle birlikte, biraz daha olgunlaştıklarında tümden kaybolur. Bunun için aşırı bir kaygı ve tedirginlik göstermenize gerek yoktur.
Bununla beraber korku duygusu çocuğu ve sizi kaygılandıracak bir durumda ise, şunları tavsiye ederiz.
1) Öncelikle çocuğunuzun yalnızlık korkusunun altında yatan nedeni araştırın
Tüm çocuklar yalnız kalmaktan korkarlar, ancak bazı çocuklar hassas bir mizaca sahip oldukları için akranlarına göre daha çok korkarlar. Bu korkuları ergenlik dönemlerine kadar sürer. Muhtemelen sizin çocuğunuz da böyle birisidir ve olumsuz bir deneyim yaşamıştır veya hâlâ yaşamaya devam etmektedir.
Bu açıdan, öncelikle çocuğunuzun yalnızlık korkusunun altında yatan nedeni bulmak gerekir. Bu korkunun nedeni çok farklı olabilir. Mesela, karanlık korkusu, kapalı ortamda kalma fobisi veya arkadaş ya da çevrenin anlattığı öcü, şeytan, cin korkusu gibi.
Bu korkunun nedeni sizin yokluğunuzda izlediği bir korku filmi veya korku doğuran bir sahne de olabilir; erken yaşta annenin uzun süre evden ayrılması olabilir; bakıcıya verilmiş ise, bakıcı şiddetine maruz kalmış olabilir; anne- baba şiddetine veya tehditline maruz kalmış olabilir veya yakın çevreden birisinin tacizine maruz kalmış ve hâlâ da kalmaya devam ediyor olabilir.
Nedenini bulduktan sonra, korkunun kaynağına göre farklı farklı adımlar veya önlemler alınabilir.
2) Korkusunun nedenini çocuğunuzla konuşarak öğrenin
Çocuğunuzun korkuları hakkında konuşmasını sağlayın. Konuşurken, korkusunu küçümsemeden, korku duygusuyla alay etmeden, “Erkek değil misin neden korkuyorsun?” gibi olumsuz cümleler kullanmadan konuşun.
Onunla sakin bir zamanda elini tutarak, eğilip göz hizasına gelin ve "yalnız kalınca neden korktuğunu, kendisine neyin veya kimin zarar vereceğinden korktuğunu" sorun.
Bu konuda kendisine yardımcı olacağınızı, aranızda geçen konuşmayı kimseye söylemeyeceğinizi, eğer korkusunun nedenini söylerse birlikte çözüm bulabileceğinizi söyleyin.
3) Korku duygusunu tanımasını ve yönetmesini öğretin
Korku duygusunun ne olduğunu, niçin verildiğini ve nasıl kullanmak gerektiğini çocuğunuza öğretin.
Korku duygusunun insan olmanın bir gereği ve insanı tehlikelere karşı koruyan bir kalkan olarak yaratılmış olduğunu söyleyin.
Bundan dolayı biraz korkmasının normal olduğunu, her çocuğun zaman zaman böyle korkuları olabileceğini, ama bazılarının bunu abarttığını, korkusunu kabul etmesi ve evde yalnız kaldığında telaş etmemesi gerektiğini, evde bir şeylerle meşgul olabileceğini, güzel şeyler düşünebileceğini vb söyleyin.
4) Evde olduğunuz vakitlerde odasında yalnız kalmasını sağlayın
Yüce Yaratıcı, insanoğlunu öyle mükemmel yaratmıştır ki insanın alışamayacağı hiçbir şey yoktur.
Ancak bu alışma süreci aşama aşama, azar azar olmalıdır. Bu çerçevede yalnız kalma korkusunu aşmak için, çocuğunuzu siz evdeyken odasında uzun süre yalnız kalmaya alıştırın.
Böylece bir taraftan sizin varlığınızla güven duyacak, diğer taraftan da odasında yalnız kalarak bir meşguliyet bulacak ve yalnızlık duygusuna alışacaktır
5) Aşama aşama evde yalnız kalmaya alıştırın
Odasında uzun süre yalnız kalmaya alıştıktan sonra, yavaş yavaş evde tek başına kalmasını sağlayın.
Ancak kalması için zorlamayın, çünkü zorla ve uzun süre yalnız kalırsa, korkuları daha da tetiklenir. Onun için önce konuşarak, onu ikna ederek duruma göre, 15-20 dakika yalnız bırakın, buna alıştığında ise süreyi yavaş yavaş 30, 40 dakikaya çıkarın.
Bu süreçte de evde yalnız kaldığında yapması gereken bir meşguliyet, bir eğlence bulun ki, onunla uğraşıp kısmen de olsa korkusunu unutabilsin.
6) Tek başına bir şeyler başarmasını öğretin
Çocuklar tek başlarına kaldıklarında ne yapacaklarını bilmedikleri için korkarlar. Bunun için çocuğunuzun tek başına başaracağı şeyler öğretin.
Örneğin yakınsa bakkala ekmek, şeker, pirinç almaya gönderin, komşudan bir şeyler istemeye gönderin. Çünkü tek başına bir şeyler yaptıkça özgüveni gelişecek ve tek kaldığında da ne yapacağını bilecektir.
Bu çerçevede aşırı koruyucu ve mükemmeliyetçi davranışlarınız da onun korkusunu tetikler. Bunun için çocuğunuzun biraz rahat davranmasını, bazı şeyleri kendisinin halletmesini sağlayın.
7) Yaşına uygun olmayan korku filmleri, İnternet oyunları ve haberlerden uzak tutun
Çocuklar kurmaca ile gerçeği birbirine karıştırabilirler. Ayrıca şiddet ve korku içeren sahneleri hayal dünyalarına alıp onu sık sık tekrar ederler. Aynı şekilde rüyalarına da gireceği için korku filmleri yalnız kalma korkusunu tetikler.
Mümkünse korku içeren TV dizileri, internet oyunlarından uzak tutun.
Bu uygulamalardan da sonuç alamazsanız, mutlaka bir çocuk psikoloğuna veya pedagoga başvurun. Çünkü uzun süren çocukluk korkuları, ileriki hayatında da olumsuz yaşantılara neden olabilir.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- Çocuğumda okula gitme korkusu var, ne yapayım?
- Gece ve sabah namazlarına uyanmaya korkuyorum, öğütler var mı?
- Çocuğumu akran zorbalığından nasıl koruyabilirim?
- Eşim çocuklara öğrettiğim her dini bilgiye muhalefet oluyor, nasıl davranmalıyım?
- Kocamdan boşandım, bundan sonrası için Müslümanca nasıl bakmalıyım?
- Truman sendromu için ne yapılmalı?
- Kadının ev içinde tesettürü nasıl olmalıdır?
- Peygamberler, Allah'tan başka kimseden korkmazlar mı?
- Ölüm korkusu titreme ve ürperme veriyor, nasıl kurtulurum?
- Çocuğumu hafız olması için zorlamam doğru mu?