Sipariş verilen malın kaporası alınabilir mi?

Tarih: 27.04.2016 - 10:12 | Güncelleme:

Soru Detayı

- İstisna akdinde mesela bir terziye sipariş verdik kapora da aldı ama sonunda anlaştığımız gibi olmadı ve ben almaktan vazgeçtim. Ama kaporayı geri vermedi ve yandı.
- Diğer akitlerde kaporayı geri vermesi gerekir ama aynı şey istisna akdinde de geçerli midir?
- Bir emek var çünkü, ama benim muhayyerlik hakkım olduğuna göre kaporayı da almak hakkım değil midir?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

- İstisna akdinde de sipariş verilen şey -istenilen şekilde yapılmadığı için- müşteri tarafından kabul edilmezse, diğer akitlerde olduğu gibi, verilen kaporanın geri verilmesi gerekir.

- İstisna akdinde, müşteri için “hıyaru’r-rüye, yani sipariş verdiği şeyi gördükten sonra cayma hakkı” vardır. Fakat sanatkar / bayi, eğer yaptığı işi müşteriye getirip gösterse o da beğense, artık onun için hıyar (cayma hakkı) yoktur.

Buna göre, müşteri olarak sizin haklı bir gerekçeye dayanarak bu anlaşmayı bozduysanız, artık bu sözleşme tamamen ortadan kalkar. O yaptığı sanatını alır, müşteri de verdiği kaporayı geri alır.

Hanefilerin çoğunluğuna göre, İstisna akdi ister tamamlansın, ister tamamlanmasın, ister siparişte belirtilen şartlara uygun olsun ister olmasın, ne bayi ne de müşteri için bağlayıcı değildir. Ebu Yusuf’a göre, sipariş verilen şey vasıflarına uygun olarak yapılıp tamamlanırsa bağlayıcı olur. Şayet istenen vasıflara muvafık değilse bağlayıcılığı yoktur.

İstisna akdinin tamamlanması ise, verile siparişin şartlarına uygun olarak hazırlanması, müşteriye teslim edilmesi, müşteri tarafından da kabul edilmesi ve satıcının da semeni (anlaşmada söz konusu edilen bedeli) almasıyla gerçekleşmiş olur. Bu şartlardan biri noksan olursa, bu akit tamamlanmış sayılmaz. Ve dolayısıyla akdin bozulması durumunda kaporanın geri verilmesi gerekir. (krş.  el-Mevsuatu’l-Fıkhiye, 3/328-329)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun