Reyhane binti Semun (Reyhane binti Zeyd) kimdir? Örtünmeyi reddettiği doğru mudur?

- Kendisi peygamberin cariyesi mi yoksa nikahlı eşi midir?

- Müslüman olduktan sonra kapanmayı reddettiği ve örtünmediği doğru mudur, bu bilgi hangi kaynaklarda geçer?

Değerli kardeşimiz,

Reyhane, Kurayza Gazası sırasında esir alınan kadınlardandır. Rasulullah'ın hissesine düşmüş ve bir tereddütten sonra Müslüman olmuştur.

Adı kaynaklarda Reyhane bint-i Zeyd, Reyhane bint-i Şem'ûn ve Reyhane bint-i Amr olarak da geçer. (bk. İbn-i İshak, s. 251, nr. 406; İbn-i Hişam, III, 264, IV, 373)  

Genel kanaate göre Hz. Peygamber (asm)'den önce, Hicretin onuncu yılında vefat etmiştir.

Müslüman olunca, Rasulullah ona kendisini kölelikten azat edip nikahlı hanımı olmasını istemiş, fakat o Belazuri'nin "Ensâbu'l- Eşraf"ındaki bir hadiste geçtiğine göre, kendisine şöyle cevap vermişti:

"Beni nikahlamaktansa, cariyen olarak muhafaza et! Ben bir cariye kadın olarak kalmak isterim, zira hür Müslüman kadınlar gibi başıma örtü ve yüzüme peçe takınmak istemiyorum."

Hz. Peygamber onun bu cevabı üzerine köle bir Müslüman kadın ve kendi cariyesi olarak kalmasına rıza göstermişti. (bk. Hamidullah, II, 774, nr. 1117)

Vakidi'nin Meğazi’sinde geçtiğine göre ise, Rasulullah ona aynı konuda şunları şöylemişti:

"İstersen seni azat eder seninle evlenirim, bunu yaparım; istersen benim mülkümde olursun (cariyem olarak kalırsın) cariye olarak sana eş olurum, bunu da yaparım."

Hz. Peygamber (asm)'in sunduğu iki tercih üzerine o şöyle demişti:

"Ey Allah'ın Resulü, durum şu ki, benim senin milk-i yeminin olmam (cariyen kalmam) hem senin için hem de benim için daha hafiftir (sorumluluk bakımından daha kolaydır)." Böylece o, Nebi aleyhissalatü vesselam milkinde (cariyeliğinde) oldu. (bk. Megazi, II,  521; Diyarbekri, Tarihu'l- Hamis, I, 499).

Anlaşılıyor ki Reyhane, hür kadınların kölelerden daha ağır olan İslami sorumluluklarını yüklenmek istememiş ve Rasulullah (asm)'ın cariyesi olarak kalmıştır. Rasulullah onu azat edip evlendi mi, yoksa cariyisi olarak onunla evlilik ilişkisini mi sürdürdüğü konusu tarihçiler arasında tartışmalıdır. Kanaatimize göre Reyhane validemiz ölünceye kadar cariye kalmıştır.

Görüldüğü gibi onun başörtü karşıtlığı yaptığı, başörtüsüne karşı çıktığı ve bunu reddettiği söz konusu değildir. Zaten böyle olsa Rasulullah onu ölünceye kadar evinde cariye hanımı olarak tutar mıydı. Sadece o, kadın köleler tarzında örtünmek istediğini ifade etmek istemiştir.

Kaynaklar:

- İbn-i İshak, muhammed b. İshak, Siretü ibn-i İshak, Tahkik Muhammed Hamiidullah, Hayra Hizmet Vakfı, Konya, 1981.
- İbn-i Hişam, Abdülmelik b. Hişam, Siretü'n- Nebi, I- IV, Dâru'l- Fikr, Beyrut 1981.
- Diyarbekri, Hüseyin b. Muhammed, Tarihu'l- Hamis, I- II, Kahire, 1283.
- Muhammed Hamidullah, İslam Peygamberi, I- II, Terc., Salih tuğ, İrfan Yayınevi, İstanbul, 1980.
- Vakidi, Muhammed b. Ömer, el- Meğazi, I-III, Matbaatu Câmi'ati London, London, 1966.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet