Cuma namazı kaç rekâttır? Cuma namazının son sünnetinden zuhr-i ahir namazını kılmak şart mıdır?

Cuma namazının Hanefilere göre nasıl kılındığını öğrenmek istiyorum. Bazı imamlar iki rekât farzdan sonra dört rekât kılınmasının yeterli olduğunu, çünkü öğlenin tamamlandığını; bazıları da iki rekât farzdan sonra dört rekât cumanın son sünneti dört rekât öğlenin farzı, iki rekât da son sünneti olarak kılınması gerektiğini söylüyor. Doğrusu nedir?

Değerli kardeşimiz,

Bu sorular daha önceleri de sorulmuş, görüşlerimizi de açıkça arz etmiştik. Anlaşılan, cuma namazından sonra kılınan âhir zuhur ile iki rekât sabah namazı kazası konusunda karışık yorumlar yapılmakta, bu yorumlar da şaşırmalara sebep olmaktadır.

Bunu önlemek için cuma namazını kısa da olsa şöyle bir gözden geçirmeye ihtiyaç var anlaşılan... Zannederim bu kısa tarif, konuyu aydınlatacak, cumadan sonra kılınan fazla namazlarda şaşırmaya hiç de gerek olmadığı anlaşılacaktır. Önce cuma namazını baştan sona şöyle bir gözden geçirelim isterseniz...

- İlk olarak cuma namazının başında dört rekât sünnet kılıyoruz değil mi?.. Buna, cumanın ilk sünneti, diyoruz.

- Bundan sonra imam efendi hutbeye çıkıyor, gereken konuşmasını yaptıktan sonra inerek mihraba geçiyor, birlikte cumanın farzını kılıyoruz. Buna da, cumanın iki rekât farzı diyoruz...

- Bundan sonra ise dört rekât sünnet daha kılıyoruz. Buna da cumanın son sünneti diyoruz... Böylece ne yapmış oluyoruz?

- Başta dört rekât cumanın ilk sünneti, ortasında iki rekât cumanın farzı, sonunda da yine dört rekât cumanın son sünnetini kılıyor, cuma namazını sünnetleriyle birlikte kılmış oluyor, vaktin ibadetini sünnetleriyle birlikte eda etmiş olmanın huzurunu duyuyoruz, değil mi?

Bundan sonra ise, isteyenler dört rekat zuhr-i ahir ile iki rekat vaktin sünnetini kılarlar.

Nasıl bir niyetle kılıyorlar bu namazları, bir de ona bakalım isterseniz:

Herkesin ifadeleri farklı olsa da aşağı yukarı niyetlerini şöyle yapıyorlar veya dil ile söylemeseler de kalplerinden bu niyetle kılıyorlar:

- Niyet ettim vaktinde kılamadığım en son öğle namazının (zuhr-u ahirin) farzını kılmaya.

Bundan sonra iki rekat da vaktin sünneti niyetiyle namaz kılmaya niyet ediyor:

- Niyet ettim vaktin sünnetini kılmaya diyerek, iki rekat da sünnet namazı kılmanın huzurunu duyuyorlar.

Ancak cumadan sonra kılınan bu ilave namazların karışıklığa sebep olduğunu söyleyenler de diyorlar ki:

- İşin başında cuma namazından sonra kılınan böyle bir ilave namaz yoktu. Öyle ise şimdi de olmamalıdır. Cumadan sonra fazladan kılınan bu namazlar, cumanın sahih olmadığı yolunda bir şüphe meydana getiriyor! Ayrıca cuma namazını uzunmuş gibi gösterdiğinden cumadan tümüyle vazgeçmelere de sebep olabiliyor...

Bu görüşü yerinde bulanlar, cumadan sonra çıkıp gidiyorlar, kimse onlara “Neden ahir zuhurla iki rekat vaktin sünnetini kılmadan gidiyorsunuz?” demiyor. Dememeliler de. Onlar da bu namazları kılanlara, “Neden ilave olarak bu namazları kılıyorsunuz?” dememeliler. Çünkü namazı terk ettirmek bir başarı değildir. Ama namazı kıldırmak bir başarıdır.

Burada akla gelen endişe, Rabb’imizin bize "Cuma namazından sonra neden fazladan namaz kıldınız?" diye sorması endişesidir. Bu sorunun muhatabı olmayı göze almak mümkündür. Ama "Neden kaza namazları borcuyla huzuruma geldiniz?" sorusunu muhatabı olmayı göze almak kolay değildir...

Demek ki, isteyen cumadan sonra çıkıp gider, istemeyen de kalıp kaza namazı kılar.

Zaten, Şafiilerin kılma titizliğine mukabil, Hanefilerde dileyenler kılıyorlar. Bu yüzden de ibadet hayatımızdaki uygulamalarda bir sıkıntı söz konusu olmuyor.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet