Ezan okunurken konuşmak haram mıdır? Haramsa nerde geçiyor?

Ezan okunurken konuşmak haram değildir, ancak adaba aykırıdır.

Ezan ve ikamette müezzinin okuduklarını tekrarlamanın sünnette yeri var mıdır?

Ezanı dinlemek sünnettir. Bu bakımdan ezan okunurken artık dünya işlerini bir tarafa bırakıp Allah'a ve O'na ibâdete yönelmek gerekir. Ezana karşı saygısızlık, dine ve Allah'a saygısızlığı ifade eder. Hattâ ilim adamlarımızdan çoğu, ezan okunurken bir şey yiyorsa yemesini keser, hele sigara ve benzeri mekruh şeylerle meşgul oluyorsa hemen bırakırlardı.

Ezanı hem dinlemek, hem müezzinin dediklerini aynen söylemek sünnetir. Ancak “hayye alâ's-salâ” ve “hayye alâ'l-felâh” cümlelerine gelindiğinde bunlar aynen söylenmez, sadece “lâ havle vela kuvvete illâ billahi'l-aliyyi'l-azim” denilir.

Diğer bir rivayete göre : “hayye alâ's-salah” denilince, “lâ havle” denilir. “hayye alâ'l-felâh” denilince, “maşaallahu kane vemâ lem yeşe’ lem yekûn” denilir. (El-Muhit Radiyüddin Serahsi - Fetâva-yi Hindiyye.) sahih olan da budur.

Bir de sabah ezanında müezzin “es-salatu hayrun mine'n-nevm” deyince, “sadakte ve berîrte” (Doğru söyledin ve iyilik işledin) denilir. (El-Muhit Radiyüddin Serahst.)

Ezan okunurken yürür halde bulunan kimsenin durup ezana hem saygı göstermesi, hem müezzini cevaplandırması daha iyi bir davranıştır. (El-Kınye.)

İkameti cevaplandırıp cümlelerini müezzine uyarak söylemek müstehabdır.

İkamette müezzin "kad kameti's-salâh" deyince, işitenler «Allah namazı hep aramızda tutsun ve yerler gökler devam ettikçe onu devam ettirsin!» diye duâ ederler.

Ezan ve ikamet okunurken konuşmamak en uygun olan davranıştır. Bu, saygıyı ifâde eder. Ne yazık ki günümüzde bu saygı çok azalmış, Müslüman halkın çoğu bu davete karşı ilgisiz kalmıştır.

Ezan okunurken veya ikamet edilirken Kur'ân okumak caiz midir?

Ezan ve ikamet okunurken dinlemek sünnettir. Kur'ân okumaya başlayanlar da ezan ya da ikamet okunmaya başlayınca okumalarını bırakıp ezanı dinlerler.

İkamet okunurken duâ ile meşgul olmakta bir beis yoktur. Çünkü bu esnada yapılan duâ, ikametin feyzine mazhar olmak, ilâhi davete gönül verip O'na yönelmek anlamındadır.

Camide birkaç müezzin varsa, her biri sıra ile ardarda ezan okuyorsa veya aynı semtte birkaç cami bulunuyor, müezzinleri sıra ile ezan okuyorsa, ilk okunanı cevaplandırmak kâfidir. (El-Kâfi - Fetavayi Hindıyye.)

(Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 1/168-169.)

İlave bilgi için tıklayınız:

Ezan okunurken sohbet yapmak veya Kur'an okumak caiz mi?..