Azrail, Kuran veya hadiste geçiyor mu?

- Ölüm meleğinin adı "Azrail" Kur'an veya hadislerde geçiyor mu?
- Azrail ismi ne Kur'an ne de hadislerde geçiyormuş, geçen sadece "melekül mevt"miş!..

Değerli kardeşimiz,

Kur’an’da "Azrail" ismi geçmemektedir. Ruhların kabz edilmesi / canların alınması hususu, Kur’an’da değişik ifadelerle dile getirilmiştir:

“Ölümleri anında, ruhları Allah alır.” (Zümer, 39/42).

“De ki: ruhunuzu -sizin için görevlendirilen- ölüm meleği alır.” (Secde, 32/11).

“Kendi nefislerine zulmetmiş oldukları hâlde, meleklerin ruhlarını aldığı kimseler...” (bk. Nisa, 4/97).

Bu ayetlerde ruhları alanın Allah, ölüm meleği ve (çoğul olarak) melekler olduğu ifade edilmiştir.

Bunun anlamı şudur: Gerçekte ölümün yaratıcısı Allah’tır. Sebepler dairesinde ölüm işini gerçekleştiren ekibin başı ölüm meleğidir. Diğer bazı melekler ise ölüm meleğinin yardımcılarıdır. (bk. Razî tefsiri, XI/11. Arıca bk. B. S. Nursi, Mektubat, s.351-53).

Fahreddin Razî “Hz. İsrafil ile Hz. Azrail adlı meleklerin varlığı haberlerle sabittir. Ayrıca canları alan meleğin Azrail olduğunu gösteren haberler de vardır.” diyerek, Azrail isminin haber / hadisle sabit olduğunu ifade etmiştir. (bk. Razî Tefsiri, II, 162).

Suyutî’nin Ebu’ş-Şeyh’den aktardığı bir hadise göre, kıyamet günü Allah dört büyük meleği isimleriyle çağıracak ve görevlerini yapıp yapmadıklarını soracaktır. Bu arada “Ey Azrail! Gel bakalım, sen görevini nasıl yaptın?” (bk. Suyutî, IV, 191 -el-Mektebe eş-Şamile-) diye buyuracaktır. Azrail ismini açıkça anacaktır.

Aynı eserde, Hz. Eşas b. Şuayb’in de ölüm meleğini Azrail olarak adlandırdığı bildirilmektedir. (bk. a.g.e, VII, 108. Ayrıca bk. Azrail ismiyle ilgili rivayetler: Ebu’l-Leys Semerkandi, Hakaiku’d-dekaik, s. 507)

Secde Suresinin 32/11. ayetinde müfesirlerin büyük bir kısmı ölüm meleğini Azrail ismiyle anmışlardır. Bütün bu allamelerin dayandıkları bir delil olmasaydı, ölüm meleğini Azrail ismiyle tefsir etmezlerdi.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet