Büyük konuşma, diye bir şey var mıdır?

- Büyük konuşunca başına gelir, derler. Bunun İslam'da bir açıklaması var mıdır?

Değerli kardeşimiz,

"Kınamayınız, kınadığınız şey başınıza gelmedikçe ölmezsiniz." (Tirmizi, Kıyamet, 53, no: 2507; Beyhaki, Şuabu'l-İman, 5/315, no: 2778; bk: Keşfu'l-Hafa, 2/265)

Bu hadiste de ifade edildiği gibi, insanların kibirlenmesi, başkasına karşı kendini üstün görmesi ve başkasını kınaması gibi büyük sözler konuşması doğru değildir ve bir gün kendi başına gelmesi de muhtemeldir.

İnsan hem aciz hem de fakir bir varlıktır. Fakirlik denilince sadece mali yönden zayıf olmayı anlamak eksik olur. Her türlü mali imkanı yerinde olan insanlar da sonsuz bir fakr içindedirler. Allah’ın sonsuz ihsanlarına daima muhtaçtırlar.

Sonsuz aciz ve yine sonsuz fakir olma insanın iki temel özelliğidir.

İnsan saç yapmaktan âcizdir, ama ona ihtiyacı da var; saçın fakiridir. Göz, kulak, burun, dudak da yapamaz.; ama bunların da fakiridir. Ne kalp yapmak elinden gelir, ne ciğer ve ne böbrek; hepsinin de fakiridir.

Atlıyoruz diğer organları ve dış dünyaya geçiyoruz: Dudağının önünde nöbet bekleyen havadan, toprağa, suya, güneşe, aya kadar nice mahlûkatı yapmaktan âcizdir ve bunların her birinin de fakiridir.

İnsanın sonsuz fakrını (fakirliğini) bir misalle açıklamaya çalışalım:

Bir adam düşününüz. Ayağına bol gelen eski ayakkabılarını sürterek yürüyor. Elbisesi yetmiş yamalı, kumaşın aslını ayırt etmek güç. Üzerinde bir gömlek; düğmeleri dökülmüş, rengi ağarmış. Onu görseniz “Ne fakir adam!..” der ve acırsınız. Hükmünüz doğrudur, acımakta da haklısınız. “Acaba bu adamdan daha fakir birisi olabilir mi?” diye düşünürken, birden hayâlinizde “giydiklerinin hiçbiri kendi malı olmayan” bir diğer fakir canlansın. Bu adamın fakirliği öncekinden çok daha ileridir. İşte o ikinci fakir biziz, hepimiz, bütün bir insanlık âlemi.

- Başımız mı bizim, gövdemiz mi, kollarımız mı? Hepsi Hakk’ın mahluku.
- Bacaklarımız mı bizim, ayaklarımız mı, parmaklarımız mı? Hepsi Rabbimizin ikramı…
- Aklımız mı bizim, kalbimiz mi, hâfızamız mı? Tamamı Allah’ın ihsanı…
- Biz kendimize mâlik olmadığımıza göre, bizden daha fakir kim olabilir?

Madem insan fakirdir. Elinde olan hiçbir şey onun değildir. Kendi malı olmayan bir şeyden dolayı övünmemelidir.

Acz ve fakrını unutup başkasını küçük görme hastalığına kapılan insan, tövbe istiğfar etmeli ve bu hastalıktan kurtulmak için nefsini ibadetlerle terbiye etmelidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet