Vakit namazlarında sünnetle farz arasında konuşmak, yemek yemek, su içmek gibi dünyevi bir iş yapmanın sakıncası var mıdır?

Değerli kardeşimiz,

Farz ve vâcib dışında kılınan namazlara nâfile denir. Nâfile namazlar da kendi arasında revâtib ve regâib diye ikiye ayrılır. Farzlardan önce ve sonra kılınan sünnetler revâtib; kuşluk ve teheccüd namazları gibi nâfile namazlar ise regâib adını alır.

Farzlardan önce ve sonra kılnan sünnetler, farzların sünnetleri (revâtip sünnetler) farzların koruyucusu ve mükemmelleştiricisidir. Bu nedenle farz ile sünnet arasında yemek, içmek, dünyevi bir şeyi konuşmak sünnet ile farz arasını ayırmak anlamına gelir.

Gerek ilk sünnet ve gerekse son sünnet olsun, sünnet ile farz veya farz ile sünnet arasında konuşmak sünneti yok etmez, fakat sevabını eksiltir. Bununla beraber sünnet ile farz arasında dünyevi bir iş yapmanın farza bağlı olarak kılınan sünneti yok edeceğini ve yeniden  kılınmasının gerektiğini söyleyen alimler de vardır. (bk. İbn Abidin, Reddü'l-Muhtar, 2/19)

Fethu’l-Kadîr’de de bu konuya değinilmiş ve özetle şu ifadelere yer verilmiştir:

Hz. Aişe (r.anha)’nin rivayet ettiği hadiste, Peygamberimiz (a.s.m)

“Selam verdikten sonra  ‘Allahumme entesselam ve minkesselam tebarekte ya zelcelali ve’l-ikram’ diyecek kadar oturur sonra kalkardı.”

ifadesine yer verilmiştir… Hilvanî gibi bazı alimlere göre “kişi (son) sünnetleri kılmadan evradı / tesbih ve duayı okumamak daha evladır. Şayet okursa da bir sakıncası yoktur.” Böyle bir durumda şayet evrad-u ezkar okunursa bazılarına göre bununla sünnetler düşmez, bazılarına göre ise düşer, fakat ilk görüş daha isabetlidir. Nitekim Buharî, Ebu Davud ve Tirmizî’nin yaptıkları rivayette Hz. Aişe (ra) şöyle demiştir:

"Nebî (a.s.m) sabah sünnetini kıldıktan sonra şayet ben o zaman uyanıksam benimle sohbet eder, aksi takdirde müezzin ezan okuyuncaya kadar yanı üzerinde yatardı.”(a.g.e, 2/389-390).

Bazı kaynaklarda ise bunun sınırları çizilmiş ve şöyle bir açıklama yapılmıştır:

Sünnet kıldıktan sonra farzını kılmadan alışveriş yapılması, bir şey yenmesi veya bir şey içilmesi durumunda, sünnetin yeniden kılınması uygun olur. Çünkü sünnetler farza bağlıdır. Dünyevi bir işten dolayı ara vermek, ikisinin arasını ayırmak anlamına geliyor. Ama bir lokma veya bir yudum su zarar vermez; yani sünnetin faziletini düşürmez. Ayrıca sünnet ile farz arasında ibadet etmek de caizdir. (el- Hulasa; Fetavay-ı Hindiyye)

Buna göre, öncelikle sünnet ile farz arasında dünyevi bir iş yapmamaya özen göstermek gerekir. Eğer ihtiyaca göre kısa bir şey yapmak gerekirse, bunun da sünnetin sevabını yok etmeyeceğini düşünmek uygun olur.

Sünnet ile farz arasında, kaza namazı kılmanın, tesbihat yapmanın, dua etmenin, Kur'an, hadis veya dini bir eser okumanın hiçbir sakıncası yoktur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet