Peygamberimiz Hz. Muhammed'in, recm cezası verilen Maiz'in cenaze namazını kılmadığı rivayet ediliyor. Buna göre, had cezası verilenlerin cenaze namazı kılınmaz mı?

Değerli kardeşimiz,

Ebû Berze el-Eslemi’nin bildirdiğine göre, “Rasûlullah (a.s.m.) Maiz b. Malik'in cenaze namazını kılmamış ve (fakat başkalarının) onun cenaze namazını kılmalarını da yasaklamamıştır.” (Ebu Davud, Cenaiz 52, no: 3l86; bk. Buhari, Ahkâm 19, Talak 11, Hudud 22, 25, 28; Müslim, Hudud 16, 22; Ebû Dâvûd, Hudud 23; Tirmizî, Hudud 5; Nesaî, Cenâiz 63; Ahmed b. Hanbel 2/453; 3/323)

Ebu Davud bu hadisi “Had cezasından dolayı öldürülen bir kimsenin cenaze namazı kılınır mı?” bab başlığı altında rivayet etmiştir.

Hz. Peygamber (asm)'in huzuruna gelerek zina ettiğini itiraf ederen ve bu itirafı dört defa ayrı ayrı tekrarlayan Maiz'in cenaze namazını kılmadığı ifade edilirken, Müslim ile Buhari'nin bazı rivayetlerinde (Müslim, Hudud 16; Buhari, Hudud 28) Hz. Peygamber (asm)'in Maiz'in cenaze namazını kılıp kılmadığı hususunda bir açıklama bulunmamaktadır.

Buhari'nin rivayet ettiği bir hadis-i şerifte (Buhari, Hudud 25) ise, Hz. Peygamber (asm)'in Maiz'in cenaze namazını kıldığı ve onun hakkında hayır dua ettiği ifade ediliyor. Diğer yandan infazdan sonra Maiz'in helak olduğunu söyleyenlere karşı Allah elçisinin söylediği şu sözler de Allah Teala'nın rahmetinin ne kadar geniş olduğunu gösterir:

“Maiz Allah'ın hükmüne razı olmakla, öyle bir tövbe etti ki, bu tövbe bir ümmet arasında paylaştırılsa onlara yeterdi.” (Müslim, Hudûd, 22; eş-Şevkânî, Neylü'l-Evtar, 7/95, 106)

Konuyla ilgili bu iki farklı rivayetin arasını şu şekilde te'lif etmek mümkündür:

Hz. Peygamber (asm)'in, Maiz'in cenaze namazını kılmadığını ifade eden hadisler, Maiz'in recmedildiği günle ilgilidir. Gerçekten o gün, Hz. Peygamber Maiz'in cenaze namazını kılmamıştır. Hz. Peygamber (asm)'in Maiz'in cenaze namazını kıldığından bahseden Mahmud b. Gaylan hadisi ise, Maiz'in recmedildiği günü takibeden günle ilgilidir. Çünkü Hz. Peygamber (asm) onun namazını recmedildiğinin ertesi günü kılmıştır.

Nitekim Abdürrezzak'ın Ebû Umame b. Sehl b. Hanif'ten rivayet ettiği bir hadisi şerifte, Rasûlü Zîşan Efendimizin (asm) Hz. Maiz recmedildikten bir gün sonra ashabı kirama "Arkadaşınızın namazını kılın" diye emir buyurduğu ve kendisinin de onun namazını kıldığı ifade edilmektedir.

Bu rivayetler, Hz. Peygamber (asm)'in had cezasından ölen bir kimsenin cenaze namazını kıldığını gösterir. Nitekim İmam Ahmed de "Hainliklerinin cezasını çekerek ölenlerle, intihar ederek ölenlerin dışında Hz. Peygamber (asm)'in cenaze namazını kılmadığı bir kimse bilmiyoruz." demiştir.

Had cezasından dolayı ölen bir kimsenin cenaze namazının kılınıp kılınmayacağı meselesinde fıkıh âlimlerinin görüşlerini şu şekilde özetleyebiliriz:

İmam Malik ile İmam Ahmed; halkın had cezasını gerektiren suçları işlemeye cesaret edememeleri için, devlet reisinin ve faziletli kişilerin had cezasından ölen kimselerin cenaze namazlarını kılmalarının mekruh olduğuna, ancak devlet reisinin ve faziletli kişilerin dışındakilerin had cezasından ölen kimselerin cenaze namazlarını kılabileceklerine hükmetmişlerdir.

İmam Ebû Hanife ile taraftarlarına ve İmam Şafiî'ye göre, recmedilen bir kimse yıkanır ve cenaze namazı kılınır. Cumhur ulemanın görüşü de budur. Kâdî Iyaz âlimlerin tümünün had cezasından ya da recmden dolayı ölen yahut da intihar eden her Müslümanın cenaze namazının kılınacağı görüşünde olduğunu söylemiştir. Ulemanın bu mevzudaki delilleri "... Yavaş ol yâ Halid! Nefsim elinde olan zata yemin ederim. Bu kadın öyle bir tövbe etti ki, onu zulmen vergi alan bir kimse yapsaydı mutlak affedilirdi." buyurmuş, sonra kadının getirilmesini emrederek cenaze namazını kılmış ve kadın defnedilmiştir." (Müslim, Hudud 23.) mealindeki hadis-i şeriftir.

Her ne kadar İmam Zührî, recm cezasıyla cezalandırılan bir kimsenin cenaze namazının kılınamayacağını söylemişse de, bu mevzuda gelen hadis-i şerifler onun bu görüşünü reddetmektedirler. (bk. Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 12/56-58)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Dünyada had cezasını çeken kişi, ahirette de o günahın cezasını çekecek midir?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet