"Münafığa ve her türlü kafire 'efendim' demeyiniz." hadisini nasıl anlamalıyız?

Değerli kardeşimiz,

O devirde “Seyidî = Efendim” tabiri, dinamik bir anlamı ifade ediyordu. Herkesin bildiği “Efendi”; reis, büyük, kölenin sahibi, önder gibi büyüklüğü ifade eden anlamlara geliyordu. Birisine “Efendim” dediğinizde, “Ben sizin kölenizim, bendenizim.” gibi realitede var olan manalar çağrıştırıyordu. Bu sebeple, hadiste münafık veya kâfirlere “efendim” unvanının kullanılmaması hususunda uyarılar yer almıştır. (Ebu Davud, Edeb, 75)

Günümüzde, özellikle bizde bu kelimenin aslî manasından uzaklaştığını, yalnız bir nezaket sözcüğü olarak yer aldığını görmekteyiz. Şayet, karşımızdaki insana bu tür nezaket kuralı olarak kabul edilen sözcükleri kullanmazsak, belki de Müslümanların kaba birer insan olarak algılamalarına sebebiyet veririz. Onun için bu gibi kaygılarla söylenmesinde bir sakıncanın olmadığını düşünüyoruz.

Bununla beraber, böyle risklerin olmadığı zamanlarda, bundan sakınmak elbette daha güzeldir.

Bazı alimlere göre ise bu rivayetin anlamı, "Onu başınıza idareci olarak getirip de 'efendim, efen­dim' diye karşısında küçülmeyin." demektir. Yoksa onu cemiyette hiçbir itibarlı mevkiye getirmeden ken­disine sözle efendi demek değildir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet